ދިވެހި އަދަބީ ބަސްތަކުގެ ތެރެއިން ކާޅުގުއި ބަންގާޅަށް ދިއުމޭ ބުނެވޭ ބަހަކީ މަޖާޒު ބަހެކެވެ. މިއީ ބައެއް މީހުންގެ އަމަލުތައް ހުންނަ ގޮތުން އެމީހުންނާއި ދިމާލަށް ބުނެ އުޅޭ ބަހެކެވެ.

މި ބަހުގެ ބަހަވީ މާނައަށް ބަލައިލާނަމަ، މި ބަހުގައި މި ބުނެވެނީ ކާޅު ގުޔެއް، ބަންގާޅަށް ދާވާހަކައެވެ. ބަހަވީ ގޮތުން މިހެން ބުނެވެނީ، އިހުގައި ބޭރު ދަތުރުކޮށް އުޅޭ ބައްތެލި ފަހަރު، މާލޭގެ ފަޅު ތެރޭގައި އޮންނަ އިރު، އެ ބައްތެލި ތަކުގެ ގެގަނޑުގައްޔާއި ފަރުމާނުގައި ކާޅު އައިސް ތިބެއެވެ. މިހެން ތިބޭ ތިބުމުގައި މުޅި ބައްތެއްޔަށް "ގުއި" ރޭނެއެވެ. ދެން އެ ބައްތެލި މާލެއިން ފުރައިގެން، ބަންގާޅަށް ގޮސް، ބަންގާޅުން މުދާ އަރުވައިގެން އެނބުރި މާލެ އަންނަ އިރުގައިވެސް، އެ ކާޅު "ގުޅިގަނޑު" ބައްތެލީގައި ނުދޮއެވި ނުވަތަ ނުފޮހެވި އިންނާނެއެވެ. އެ "ގުއިގަނޑަށް" ބަންގާޅަށް ދެވުނު ކަމެއް ނުވެސް އެނގޭނެއެވެ. ބަންގާޅެއް ނުވެސް ފެންނާނެއެވެ. މިއީ ބަހަވީ ގޮތުން މި ބަސް ބުނެވޭ ސަބަބެވެ.

މި ބަހުގެ ހަގީގީ މާނައަށް ބަލައިލާނަމަ، މި ބަހުގައި މި ބުނެވެނީ، ނަމަކަށް ކަން ކުރެވޭ މީހުންގެ ވާހަކައެވެ. އެމީހުންނީ އެމީހުން ކުރާ ކަމެއް، ކުރެވުނު ކަމެއް، ކުރީ ނުވަތަ ކުރެވުނީ ކިހިނެއް ކަން ނޭނގޭ މީހުންނެވެ. އެމީހުންނާ ހަވާލު ކުރެވޭ ކަމެއް ކުރަން އަމުދަކުން ނުވެސް ދަންނާނެއެވެ. ނަމަވެސް އެކަމާއި ހަވާލުވެ ކޮންމެވެސް ގޮތަކަށް އެކަން ކުރަން އުޅޭނެއެވެ. އަދި ކިއެއް އެކަމެއް ނުވެސް ކުރެވޭނެއެވެ. ނަމަވެސް އޭނާ އެކަމެއް ކުރަން އެވެނި މިވެނި ކަމެއް ކުރީމޭ ބުނެ ފަހުރުވެރިވާނެއެވެ. އާދޭހެވެ! ކާޅުގުއި ބަންގާޅަށް ދިޔަ ފަދައިންނެވެ. ކާޅު ގުޔަށް ބަންގާޅަށް ދެވުނު ކަމެއް، ބަންގާޅަށް ނުވެސް އެނގޭނެއެވެ. މަސައްކަތާއި ހަވާލުވި މީހާއަށް މަސައްކަތެއް އަދި އެ މަސައްކަތެއް ކުރަންވީ ގޮތެއް ނޭނގޭނެއެވެ. އެހެނަސް ކާޅު ގުއި ބަންގާޅަށް ދިޔަތާއެވެ. އޭނާވެސް އެ މަސައްކަތް ކުރަން އުޅުނު ތާއެވެ.