އިލްމުވެރިންނާއި އުފެއްދުންތެރިންގެ ކިބައިގައި އާ ހޯދުންތަކާއި ޙަޤީޤަތްތައް ހޯދައިގަތުމުގެ ރޫހާއި އެކަމުގެ އުންމީދު ނެތްކަމުގައިވިނަމަ، މި ޒަމާނުގެ ސައިންސް މިހާރު ކުރިއަރައި ތަރައްޤީވެފައިވާ މިންވަރަށް ކުރިއަށް ނުދިޔައީސްކަން ކަށަވަރެވެ. އަދި ހަމައެހެންމެ، އިންސާނާއަށް ހަނދަކަށްވެސް ވާސިލެއްނުވެވުނީހެވެ.

އެހެންކަމުން، އުންމީދަކީ ދީނުގެ ނަސޭހަތްތަކުންނާއި، އަދި އިންސާނީ ކުރިއެރުމަށް ކުރަންޖެހޭ ދުންޔަވީ މަސައްކަތްތަކުން އެދެވޭ ހެޔޮ ނަތީޖާތައް ހާސިލްކުރުމަށްޓަކައިވެސް ވަރަށް މުހިންމު އަދި ހަމައެހާމެ، ބޭނުންތެރި އެއްޗެކެވެ. މިގޮތުން، ހެޔޮމަގަށް މަގުދައްކާ މުސްލިހުންނަކީވެސް އެއްވެސް ހާލެއްގައި އުންމީދު ގެއްލިފައިވާ ބަޔަކަށް ވެގެނެއް ނުވާނެއެވެ. އަދި ތިމާގެ ދިރިއުޅުން ތަރައްޤީކުރުމަށްޓަކައި ކުރަންޖެހޭ ދުންޔަވީ މަސައްކަތްތައް ކުރަމުންދާއިރުވެސް، ތިމާ ހުންނަންޖެހޭނީ އުންމީދުން ފުރިފައިވާ ރޫހެއްގައެވެ. އެ މަސައްކަތުގެ ހެޔޮ ނަތީޖާ މާތްﷲ ދައްކަވާނެކަމުގެ ފުރިހަމަ ޔަގީންކަމުގައެވެ. އެހެނީ، އުންމީދެއްނެތި ދިރިއުޅުމުގެ ހަޔާތާ ކުރިމަތިލާ މީހުންގެ މިސާލަކީ، ހަތިޔާރަކާނުލައި ހަނގުރާމަކުރަން ނިކުންނަ މީހުންގެ މިސާލެވެ. މިފަދަ މީހުންގެ ފަހަތުގައި އެބައިމީހުންނަށް އިންތިޒާރުކުރާނެ ނަސްރެއް، ކާމިޔާބީއެއް ނޯންނާނެއެވެ.

ނަމަވެސް، ތިމާގެ އިޙްލާސްތެރި މަސައްކަތުގެ ފަހަތުގައި އެކަން، ކާމިޔާބުވާނެކަމުގެ އުންމީދު އޮތްނަމަ، ހުރިހާ އުނދަގޫތަކެއް ފަސޭހަވެގެން ހިނގައިދާނެއެވެ. މިކަމުގައިވެސް އެންމެ ހެޔޮ މިސާލަކީ އަޅުގަނޑުމެންގެ މާތް ރަސޫލާއެވެ. އެކަލޭގެފާނު އިސްލާމްދީނަށް ގޮވާލެއްވުމުގައި މައްކާގައި 13 އަހަރު ދުވަހުގެ ދިގުމުއްދަތެއް ހޭދަކުރެއްވިއެވެ. އޭރު އެކަލޭގެފާނުގެ ދައުވަތާ އެބައިމީހުން ބައްދަލުކުރީ، މަލާމާތާއި ފުރައްސާރައާ އެކުގައެވެ. އެކަލޭގެފާނު ﷲ ގެ ޙަޟްރަތުން ގެންނެވި ޤުރުއާން އަށް އެބައިމީހުން ދިނީ ބީރު ކަންފަތްތަކެކެވެ. އެބައިމީހުން އެކަލޭގެފާނާ ޖަދަލުކުރީ މުޅިން ދޮގުވާހަކަތަކުންނެވެ. އަދި މީގެއިތުރުން އެކަލޭގެފާނާއި އެކަލޭގެފާނުގެ އަޞްހާބުންނަށް ތަފާތު ދުއްތުރާތަކާއި ގޯނާތަކާއި އަނިޔާތައް ކުރަމުންދިޔައީ، ބަޔާންކުރަންދަތި މިންވަރަކަށެވެ. އެހެންނަމަވެސް، އެކަލޭގެފާނުގެ އަޒުމަކަށް ކުޑަވެސް ލޮޅުމެއް ހީނަރުކަމެއް ނާދެއެވެ. އެކަލޭގެފާނުގެ މި ސާބިތު އަޒުމާއި ވަރުގަދަ އުންމީދުގެ ނަތީޖާއަކަށްވީ، އެކަލޭގެފާނަށާއި މުސްލިމުންނަށް ނަސްރާއި ފަތަހަ ދެއްވައި އިސްލާމްދީން އިއްޒަތްތެރި ކުރައްވައި މަތިވެރި ކުރެއްވުމެވެ.

ކީރިތި ޤުރުއާނުގައި އަންގަވާފައިވަނީ، ﷲ ގެ ރަހުމަތުން އުންމީދު ކަނޑާނުލުމަށެވެ. އެއީ އުންމީދު ކަނޑާލުމަކީ ކާފިރުންގެ ސިފައެއްކަމުގައި އެކަލާނގެ ވަނީ އަންގަވާފައެވެ. ފާފަކުރާމީހަކުވެސް، ﷲ ގެ ރަހުމަތުން މާޔޫސްނުވެ، އުންމީދާއެކު، އެކަލާނގެ ޙަޟްރަތަށް، ރުޖޫޢަވެ ތަޢުބާ ވެއްޖެނަމަ، އެމީހެއްގެ ފާފަ ފުއްސަވައި ދެއްވާނެކަމަށް، ކީރިތި ޤުރުއާނުގައި އަންގަވާފައިވެއެވެ. އަދި އުންމީދު ކަނޑާލައި މާޔޫސްވުމަކީ، ކާފިރުންގެ ސިފަޔެކެވެ.

 

("އުންމީދާއެކު ކަންކަމާ ކުރިމަތިލުން" – އާދަމް މުޙައްމަދު އަބްދުﷲ – ދީނުގެމަގު، އަހަރު 18، އަދަދު 1، ޞަފްހާ 3، 23 ޖަނަވަރީ 2004)