ސާފު ރީތި ލޮނު ފެނާއި، ދިރުން ހުރި މުރަކަތަކާއި، ތަފާތު ކަނޑުގެ ދިރުންތަކާއެކު ރާއްޖެ އަކީ ގުދުރަތީ ރީތިކަމުގެ މިސާލެއްގެ އިތުރުން ފަތުރުވެރިންގެ މަގުބޫލު މަންޒިލެކެވެ. ނަމަވެސް ޖަޒީރާތައް ކަނޑައަޅާ ނާޒުކު ވެށިތަކަށް މޫސުމަށް އަންނަ ބަދަލުތަކާއި، ތަޣައްޔަރުވުމާއި، މާގިނައިން މަސްވެރިކަން ކުރުމުގެ ނުރައްކާތައް އިތުރުވަމުންދެއެވެ. އަޅުގަނޑުމެންގެ ދުނިޔޭގެ ކަނޑުތަކުގެ ބެލެނިވެރިންގެ ގޮތުގައި، ރާއްޖޭގައި ދެމެހެއްޓެނިވި ފަތުރުވެރިކަމަށްޓަކައި ކަނޑުގެ ދިރުންތައް ރައްކާތެރިކުރުމުގައި މުޖުތަމަޢަކީ ވަރަށް މުހިންމު ދައުރެއް އަދާކުރާ ބައެކެވެ. ކަނޑުގެ ތިމާވެށި ހިމާޔަތްކުރުމަށާއި، މި ޖަޒީރާ ގައުމުގައި ފަތުރުވެރިކަމަށް ދެމެހެއްޓެނިވި މުސްތަގުބަލެއް ކަށަވަރުކުރުމަށް ފަރުދުންނާއި، ޖަމާއަތްތަކާއި، ވިޔަފާރިތަކާއި، ސަރުކާރުތަކަށް ކުރެވިދާނެ ކަންތައްތައް ވަރަށް ގިނައެވެ.
ޒިންމާދާރު ފަތުރުވެރިކަމުގެ އުސޫލުތައް ކުރިއެރުވުން:
ރާއްޖެއަށް ޒިޔާރަތްކުރާ ފަތުރުވެރިންނަށް ޒިންމާދާރު ގޮތެއްގައި ފަތުރުވެރިކަމުގެ ސުލޫކުތަކަށް އަމަލުކޮށްގެން ކަނޑުގެ ދިރުންތައް ރައްކާތެރިކުރުމަށް ޙިއްޞާ ކުރެވިދާނެއެވެ. މީގެ ތެރޭގައި ކަނޑުގެ ދިރުންތައް ދިރިއުޅޭ ތަންތަނަށް އިހުތިރާމްކުރުމާއި، ކަނޑައެޅިފައިވާ ސްނޯކްލިން އަދި ޑައިވިން ގައިޑްލައިންތަކަށް އަމަލުކުރުމާއި، މުރަކަތަކަށް ގެއްލުން ލިބިދާނެ ނުވަތަ ކަނޑުގެ ދިރުންތަކަށް އުނދަގޫވާ ފަދަ ހަރަކާތްތަކުން ދުރުހެލިވުން ހިމެނެއެވެ. މީގެ އިތުރުން ދެމެހެއްޓެނިވި ގޮތެއްގައި ކަންކަން ކުރުމަށް އިސްކަންދޭ އީކޯ ފްރެންޑްލީ ރިސޯޓްތަކަށާއި ޓުއާ އޮޕަރޭޓަރުންނަށް ފަތުރުވެރިންނަށް އެހީތެރިވެދީ، ތިމާވެށީގެ ފިޔަވަޅުތައް އެންމެ ކުޑަކޮށް، ލޯކަލް ކޮންޒަވޭޝަން އިނިޝިއޭޓިވްތަކަށް އެހީތެރިވެދެވިދާނެ އެވެ.
ޕްލާސްޓިކް ތަޣައްޔަރުވުން މަދުކުރުން:
ޕްލާސްޓިކުން ތަޣައްޔަރުވުމަކީ ރާއްޖޭގެ ކަނޑުގެ ދިރުންތަކުގެ ތަފާތުކަމަށް ބޮޑު ނުރައްކަލެއް ކުރިމަތިވާ ކަމެއް ކަމަށާއި، ޕްލާސްޓިކް ކުނީގެ ސަބަބުން ކަނޑުގެ ދިރުންތަކަށް ގެއްލުން ލިބި، ގޮނޑުދޮށްތައް ތަޣައްޔަރުވެ، މުރަކަތައް ހަލާކުކޮށްލައެވެ. އެއްފަހަރު ބޭނުންކުރާ ޕްލާސްޓިކް މަދުކުރުމާއި، ކުނި ރީސައިކަލްކޮށް ރަނގަޅަށް ނައްތާލުމާއި، ގޮނޑުދޮށް ސާފުކުރުމުގެ މަސައްކަތްތަކުގައި ބައިވެރިވެ، ޕްލާސްޓިކް ތަޣައްޔަރުވުން މަދުކުރުމަށް މުޖުތަމަޢުގެ އެންމެހާ ފަރުދުން އިސްނަގައިގެން ފިޔަވަޅު އެޅިދާނެއެވެ. އަދި ވިޔަފާރިތަކަށް ޕްލާސްޓިކް ފްރީ ޕޮލިސީތައް ތަންފީޒުކޮށް، އަލުން ބޭނުންކުރެވޭ ބަދަލުތައް ހުށަހެޅި، ގައުމީ އަދި ބައިނަލްއަގްވާމީ ފެންވަރުގައި ޕްލާސްޓިކް ތަޣައްޔަރުވުމާ ދެކޮޅަށް މަސައްކަތް ކުރުމަށް އިސްނެގިދާނެއެވެ.
ދެމެހެއްޓެނިވި މަސްވެރިކަމަށް އެހީތެރިވުން:
ދެމެހެއްޓެނިވި ގޮތެއްގައި މަސްވެރިކަން ބެލެހެއްޓުމަކީ ދުޅަހެޔޮ ކަނޑުގެ އިކޯސިސްޓަމްތައް ދެމެހެއްޓުމަށާއި ރާއްޖޭގެ ރައްޔިތުންގެ ދިރިއުޅުމަށް އެހީތެރިވުމަށް ކޮންމެހެން ބޭނުންތެރި ކަމެކެވެ. މުޖުތަމަޢަށް ދެމެހެއްޓެނިވި މަސްވެރިކަމަށް އެހީތެރިވެދެވޭނީ، ދެމެހެއްޓެނިވި ގޮތެއްގައި މަސްވެރިކަން ކުރާ ކަނޑުމަސް ބާނާ، ޒިންމާދާރު މަސްވެރިކަމުގެ އުސޫލުތަކަށް ވަކާލާތުކޮށް، މުޖުތަމަޢު ބިނާކޮށް މަސްވެރިކަން ބެލެހެއްޓުމުގެ މަސައްކަތްތަކަށް އެހީތެރިވެދީގެންނެވެ. އަދި ކަނޑުމަހުގެ އުފެއްދުންތަކުގައި ގަންނައިރު މެރިން ސްޓިވަރޑްޝިޕް ކައުންސިލް (އެމްއެސްސީ) ނުވަތަ އެކްވާކަލްޗާ ސްޓިވަރޑްޝިޕް ކައުންސިލް (އޭއެސްސީ) ފަދަ ސެޓްފިކެޓްތައް ބޭނުންކުރެވިދާނެއެވެ،.
އުނގަންނައި ދިނުމާއި ހޭލުންތެރިކަން އިތުރުކުރުން:
ތައުލީމާއި ހޭލުންތެރިކުރުމަކީ ރާއްޖޭގައި ކަނޑުގެ ދިރުންތައް ރައްކާތެރިކުރުމުގެ މުހިންމު ބައެކެވެ. ކަނޑުގެ ތިމާވެށީގެ ތައުލީމީ ޕްރޮގްރާމްތަކާއި، އައުޓްރީޗް އިނިޝިއޭޓިވްތަކާއި، ކޮންޒަވޭޝަން ހޭލުންތެރިކަން އިތުރުކޮށް، ފިޔަވަޅު އެޅުމަށް ފަރުދުން ބާރުވެރިކުރުވާ އާންމު ހޭލުންތެރިކުރުމުގެ ކެމްޕޭންތަކަށް މުޖުތަމަޢަށް އެހީތެރިވެދެވިދާނެއެވެ. ކަނޑުގެ ދިރުންތަކާޢި، އިކޯސިސްޓަމް ރައްކާތެރިކުރުމާއި، ދެމެހެއްޓެނިވި ފަތުރުވެރިކަމުގެ އުސޫލުތަކުގެ މުހިންމުކަމާ ބެހޭގޮތުން އާންމުން ސްކޫލް ތަކުގައި ކުދިންނަށް އުނގަނައިދީ ހޭލުންތެރިކުރުވާ، ޔުނިވަރސިޓީތަކާއި، ޖަމިއްޔާތަކުން އިސްނަގައިގެން އާންމުން ހޭލުންތެރިކުރުމަށް ޕްރޮގްރާމް ހިންގުމަކީ ވަރަށް މުހިންމު ދައުރެއް އަދާކުރެވިދާނެ ކަމެކެވެ.
ސިޔާސަތުތަކަށް ވަކާލާތުކުރުން:
ކަނޑުގެ ދިރުންތައް ހިމާޔަތްކުރުމުގައި ސަރުކާރުތަކާއި ސިޔާސަތު ކަނޑައަޅާ ފަރާތްތަކަކީ ފައިދާހުރި ސިޔާސަތުތަކާއި ގަވާއިދުތައް ތަންފީޒުކުރުމުގެ ތެރެއިން ވަރަށް މުހިންމު ދައުރެއް އަދާކުރާ ފަރާތްތަކެކެވެ. މުޖުތަމަޢަށް ސިޔާސަތު ބަދަލުކުރުމަށް ވަކާލާތު ކުރެވޭނީ ކަނޑު ރައްކާތެރިކުރުމުގެ މަސައްކަތްތަކަށް ތާއީދުކޮށް، އާންމު މަޝްވަރާތަކުގައި ބައިވެރިވެ، ކަނޑުގެ ދިރުންތައް ރައްކާތެރިކުރުމާއި ދެމެހެއްޓެނިވި ފަތުރުވެރިކަން ތަރައްޤީކުރުމަށް އިސްކަންދިނުމަށް އިންތިޚާބުވެފައިވާ އޮފިޝަލުންނާ ގުޅިގެންނެވެ. އެކުގައި މަސައްކަތްކޮށްގެން، ތިމާވެށި ހިމާޔަތްކުރުމާއި، ދެމެހެއްޓެނިވި ތަރައްޤީއާއި، ރާއްޖޭގެ ކަނޑުގެ އިކޯސިސްޓަމްތަކުގެ ދިގުމުއްދަތުގެ ރަނގަޅުކަން ކުރިއެރުވުމަށް ބާރުއަޅާ ސިޔާސަތު ނިންމުންތަކަށް މުޖުތަމަޢަށް ނުފޫޒު ފޯރުވޭނެއެވެ.
ރާއްޖޭގައި ދެމެހެއްޓެނިވި ފަތުރުވެރިކަމަށްޓަކައި ކަނޑުގެ ދިރުންތައް ރައްކާތެރިކުރުމަކީ މުޅި މުޖުތަމައުގެ ޒިންމާއެކެވެ. ޒިންމާދާރު ފަތުރުވެރިކަމުގެ އުސޫލުތައް ކުރިއެރުވުމާއި، ޕްލާސްޓިކް ތަޣައްޔަރުވުން މަދުކުރުމާއި، ދެމެހެއްޓެނިވި މަސްވެރިކަމަށް އެހީތެރިވުމާއި، އުނގަންނައިދީ ހޭލުންތެރިކުރުމާއި، ސިޔާސަތު ބަދަލުކުރުމަށް ވަކާލާތުކުރުމުން، ކަނޑުތަކުގެ ވެށި ހިމާޔަތްކުރުމާއި، މި ޖަޒީރާ ރާއްޖެ ފަތުރުވެރިކަމަށް ދެމެހެއްޓެނިވި މުސްތަގުބަލެއް ކަށަވަރުކުރުމުގައި މުޖުތަމަޢަށް މުހިންމު ދައުރެއް އަދާކުރެވިދާނެއެވެ. އެކުގައި، ކުރިއަށް އޮތް ޖީލުތަކަށް ރާއްޖޭގެ ގުދުރަތީ ރީތިކަމާއި ދިރުންތައް ރައްކާތެރިކޮށް، ކުރިއަށް އޮތް ތަނުގައި ޒިޔާރަތްކުރާ ފަރާތްތަކަށް މި ސާފު ފެނާއި ދިރުމެއް ހުރި މުރަކަތަކުގެ އަޖައިބު ތަޖުރިބާ ކުރަމުންދާނެކަން ކަށަވަރުކޮށްދެވޭނެއެވެ.
ހިޔާލު
ފޮނުއްވާ ޚިޔާލުތައް ޝާއިޢުކުރެވޭނީ އާންމު އިޖުތިމާއީ މިންގަނޑަށް ފެތޭތޯ ބެލުމަށް ފަހު ކަމުގައި ދަންނަވަން