ދިވެހިރާއްޖޭގެ ތަރައްގީގެ ތަޞައްވަރުގައި ތަސްވީރުވެފައިވަނީ މައިގަނޑު ދެ ބައެކެވެ. އެއީ ވެރިކަން ކުރާ މާލެ ހިމެނޭ "ގްރޭޓަރ މާލެ" ސަރަހައްދާއި އެހެން ރަށްތަކަށް ނިސްބަތް ކުރެވޭ "އަތޮޅުތެރެ" އެވެ. މާލެ ސަރަހައްދާއި ހިލާފަށް އަތޮޅުތަކުގެ ރަށްތައް ތަރައްގީވަމުން ހިނގަނީ މުޅިންހެން ތަފާތުކޮށެވެ. އެކަކު އަނެކަކު ދަނެ، އަމާންކަމާއި އޮމާންކަން އެ މުޖުތަމައުތަކުގައި އޮވެގެންނެވެ. ކާރޫ ބާރޫ ބޮޑުކަމެއް ހަލަބޮލިކަމެއް ނެތިއެވެ. މާ ފުޅައި މަގުތަކެއް ނެތް ނަމަވެސް ހިތްހަމަ ޖެހޭ ވަރުގެ ހަނި ގޯޅިތަކާއި އެކުގައެވެ. ދެފަރާތުގައި ގަސްއިންދާ ފެހިވެފައިވާ މާހައުލެއްގެ ނަލަކަމާއި އެކުގައެވެ.

އަތޮޅުތަކުގެ ގިނަ ރަށްރަކުގައިވެސް މިހާރަކަށް އައިސް އެއްގަމު އުޅަނދުފަހަރު ވަރަށް ގިނައެވެ. ބައިސްކަލާއި ސައިކަލާއި، ރަށު ޕިކަޕާއި އާދައިގެ ޕިކަޕާއި ބައެއް ރަށްރަށުގައި ކާރުވެސް މެއެވެ. މީގެ އިތުރުން ޒަމާނުއްސުރެ ދިވެހިން ބަރުއެއްޗެއްސާ ގިނަ މުދާ އުފުލަން ބޭނުން ކުރާ ބަރޮލާއި ގާޑިޔާވެސް ހިމެނެއެވެ. އާދޭހެވެ! ދައްކަން މިއުޅޭ ވާހަކައަކީ ތާކުންތާކުން ނުޖެހޭ ބޭކާރު ވާހަކައެކޭ ބައެއް މީހުންނަށް ހީވެދާނެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް މިއީ މިރަށްތަކުގައި އުޅޭ އިރު، ވިސްނާ ފިކުރުކުރަންޖެހޭ އަދި ހަނދާނުގައި ބަހައްޓަން ޖެހޭ ވަރަށްވެސް މުހިންމު ކަމެކެވެ. ދުއްވާ އެއްޗެއްސާ އުޅަނދުފަހަރުން މީހުންނަށް އުނދަގުވާނޭ ކަމެއް ނުކުރުމެވެ.

ްގަބޫލުކުރަން ދަތި ނަމަވެސް، ރަށްތަކުން ފެންނަ އެއް މަންޒަރަކީ އެ ރަށްތަކުގައި ދުއްވާ އެއްގަމު އުޅަނދުފަހަރުގެ ސަބަބުން ހިނގާބިނގާވާ މީހުންނަށް އުނދަގޫވާ މަންޒަރެވެ. މިއީ ވަރަށްވެސް ހިތާމަވެރި މަންޒަރެކެވެ. ކުދިކުދި އާބާދީތަކުގައި އުޅޭ ޒުވާނުން، އެމީހުންގެ ސައިކަލުގެ ސައިލަންސަރުން އަޑުބާރުވާނޭ ގޮތް ގޮތަށް ހަދައިގެން ދުއްވައެވެ. ހަނި ގޯޅިތަކާއި މަގުތަކުގައި "ދުންޖަހާފައި" ދުއްވައެވެ. މިއީ އާންމުންނަށް ހަގީގަތުގައި ވަރަށްވެސް އުނދަގޫވާނޭ ކަމެކެވެ. އުނދަގޫވެގެން މީހަކު ތިބާގެ ގާތުގައި އެވާހަކަ ނުބުނި ނަމަވެސް މިއީ ގިނަބަޔަކަށް އެކަމަކުން އުނދަގޫވާނޭ ކަންކަމެވެ.

އިސްވެ ބުނެވުނު ފަދައިން ރާއްޖޭގެ ގިނަ ރަށްތަކުގެ މަގުތަކާއި ގޯޅިތައް ހަނިކޮށް ހުންނައިރު، ދުއްވާ އުޅަނދުތައް ޕާކުކޮށް ނުވަތަ ބަހައްޓާފައި ހުންނަ ތަންތަނުގެ ގޮތުން އާންމުންނަށް އުނދަގޫވެއެވެ. ބައެއްފަހަރަށް ސީދާ މަގުގެ މެދުގައި ޕާކު ކޮށްފަ ނުވަތަ ބަހައްޓާފައި ހުރެދާނެއެވެ. ގޯޅި އަކަށް ނުވަދެވޭގޮތަކަށް ނުވަތަ ގެއެއްގެ ދޮރު ބަންދުވާ ގޮތަކަށް ޕާކުކޮށްފައި ހުރެދާނެއެވެ. މިއީ ހަގީގަތުގައި އޭގެ ސަބަބުން އެތައް ބަޔަކަށް އުނދަގޫވާނޭ ކަންކަމެވެ. މީގެ އިތުރުން ވާރޭ ވެހި، މަގުތަކުގައި ފެން ހެދިފައި ހުންނަ އިރު، ހިކިފަސް ތަންކޮޅުގައި ދުއްވާ އެއްޗެހި ބަހައްޓާފައި ހުރުމުން، ހިނގާބިނގާވާ މީހުން ކިލާ ފެންގަނޑަށް އެރެން ޖެހެއެވެ. ފަހަރުގައި އެ އުޅަނދެއް ޕާކުކުރާނޭ އިތުރު ތަނެއް ނެތީ ކަމަށް ވެދާނެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް ތިމާގެ މަސްލަހަތު އެކަނި އިސްކޮށް، މަގު ހިނގާ އެންމެންގެ މަސްލަހަތު ނަގާލުން އެއީ ރީތި އަދި އޮންނަ ގޮތެއްވެސް ނުމެނޫނެވެ. އަހަރީ ފީ ދައްކާ އުޅަނދުތަކަށް އަހަރީ ފީ ދެއްކުމަކީ އަދި މިފަދައިން މަގުތަކުގެ މަސްލަހަތު ގެއްލޭނޭހެން ބޭނުން ކުރެވޭނޭ ސަބަބެއްވެސް ނޫނެވެ.

މިފަދައިން، އުޅަނދުތަކުގެ ސަބަބުން ކުރިމަތިވާ އެކި އެކި އުނދަގޫތަކުގެ ވާހަކަ، އުނދަގުލުގެ އިހުސާސްކުރާ މީހާ ނުދައްކަފާނެއެވެ. ކުޑަކުޑަ ރަށެއްކަމުން، މަދު އާބާދީއެއް ކަމުން، އެކަކު އަނެކަކު ދަނެ ރައްޓެހިކަމުން، އެކަމުގެ ޝަކުވާ ނުކޮށްފާނެއެވެ. ނަމަވެސް އިންސާނާއީ އަބަދުވެސް ވިސްނާ ފިކުރުކުރަންވާނޭ މީހެކެވެ. އަބަދުވެސް ހެވާއި ރަނގަޅަށް އުންމީދުކޮށް ހެވާއި ރަނގަޅަށް ކަންކުރާ މީހަކަށް ވާންވާނެއެވެ. އުޅުމުގައި ދުރޫސުލް އަހުލާގުން ޒީނަތްތެރިވާންވާނެއެވެ. ތިމާގެ އަތްފައިން އެހެންމީހުންނަށް އުނދަގޫކޮށް، ޖެއްސުން ކޮށްގެން ނުވާނެއެވެ.