ދިވެހި މުޖުތަމައުތަކުގައި ނަމާދު އަޅާފައި އުޅޭ މީހުން ވަރަށްވެސް ގިނައެވެ. ނަމާދު ނުކުރާ މީހުން އުޅެއެވެ. މިސްކިތަށް އަމުދުން ވަދެނުލާ މީހުންވެސް އުޅެއެވެ. ހަމަ ދިވެހިންނެވެ. ނަމުން މުސްލިމުންނެވެ. ފަރުޟު ފަސްނަމާދު ނުކުރި ނަމަވެސް ހުކުރަށްދާ "ފްރައިޑޭ މުސްލިމުން" ދިވެހިންގެ ތެރޭގައިވެސް އުޅެއެވެ. މި ލިޔުން ކިޔަމުންދާއިރު، ތިބާ ދަންނަ ނުވަތަ އެ ރަށެއްގައި ނަމާދު ނުކޮށް އުޅޭ މީހުންގެ ނަންތައް ހިތަށް އަރަމުން ހިނގައިދާނެއެވެ. ފަހަރުގައި އެއީ ތިބާ ދަންނަ، ތިބާ އާއި ގާތް ގުޅުމެއް އޮންނަ މީހެއް ކަމުގައި ވެދާނެއެވެ. އެމީހެއްގެ ކުރިމަތީގައި މި ވާހަކަ ދައްކަން ނުކެރޭނަމަ މި ލިޔުން ފޮނުވާވެސް ލެވިދާނެއެވެ. މިއީ މުސްލިމްތަކުން އޭނާގެ އަހުލުންނާއި މެދު ކަން ކުރަން އަންގަވާފައިވާ ވެސް ގޮތެވެ. ހަނދުމަށް ކޮށްދިނުމާއި ހެޔޮ ނަޞޭހަތް ދިނުމެވެ.

ނަމާދުނުކޮށް ނުވަތަ ނަމާދު އަޅަމުން، ދުނިޔޭގެ ހެޔޮ އެދުމަށް އިންސާނާ އެދޭ ހިނދު، އޭނާގެ އެދުން ފުދި ހިނގައިދާނެއެވެ. ވިސްނާށެވެ. އެއީ އިމްތިޙާނުގެ "ކަރުދާހެކެވެ." އެއީ ނަމާދު ނުކޮށްގެން ދުނިޔެއިން އުނިވާނޭ ކަމެއް ނެތޭ ބުނާ މީހުންގެ ވިސްނުން ކޮށިކަމާއި "ގަމާރު" ކަމުން ދައްކާ ބަހަނާ ތަކެކެވެ.

އިންސާނާ ނަރަކައަށް ވައްދާ އެންމެ ނުބައި އެއް އަމަލަކީ ނަމާދު އެޅުމެވެ. އެކަމަށް ކީރިތި ޤުރުއާނުގައި ސާފު ބަހުން ވަނީ އިޝާރާތް ކުރައްވާފައެވެ. ﴿42﴾ مَا سَلَكَكُمْ فِي سَقَرَ ﴿43﴾ قَالُوا لَمْ نَكُ مِنَ الْمُصَلِّينَ މާނައީ: ތިޔަބައިމީހުން ނަރަކަޔަށް ވެއްދީ ކޮންކަމެއް ހެއްޔެވެ؟ އެއުރެން ބުނާނެތެވެ. ނަމާދުކުރާ މީހުންގެ ތެރެޔަކު ތިމަންމެން ނުވަމުއެވެ. (އަލް މުއްދަޡިރް 42، 43 ވަނަ އާޔަތް)

ޤިޔާމަތް ދުވަހު ނުވަތަ މަރުމަތީގައި އަމާން ކަމާއި ބާއްޖަވެރިކަން ނެތިގެން ދިއުމަކީ ނަމާދު ނުކުރުމުން ދިމައިވާ ކަމެކެވެ. ދުނިޔެ މަތީގައި ނަމާދު ނުކުރާ މީހުންނަށް، ޤިޔާމަތް ދުވަހު، މާތް ﷲ ސަޖިދަ ކުރުމަށް އެންގެވޭ ހިނދު އެކަން ނުކުރެވި ނިކަމެތިވެގެންދާނޭކަން ޤުރުއާނުން ސާފުކޮށް އެނގެން އެބަ އޮތެވެ. އެކަމަށް އިޝާރާތް ކުރައްވާ މާތް ﷲ ވަޙީ ކުރައްވާފައިވެއެވެ. ﴿42﴾ يَوْمَ يُكْشَفُ عَن سَاقٍ وَيُدْعَوْنَ إِلَى السُّجُودِ فَلَا يَسْتَطِيعُونَ ﴿43﴾ خَاشِعَةً أَبْصَارُهُمْ تَرْهَقُهُمْ ذِلَّةٌ ۖ وَقَدْ كَانُوا يُدْعَوْنَ إِلَى السُّجُودِ وَهُمْ سَالِمُونَ މާނައީ: ކަންތައްތައް ބޮޑުވެދާ ދުވަސް (އެބަހީ: قيامة ދުވަސް) ހަނދުމަކުރާށެވެ! (އެދުވަހުން) އެއުރެންނަށް سجدة ކުރުމަށް ގޮވައިލައްވާނެތެވެ. ފަހެ، އެއުރެންނަކަށް (އެކަމަކަށް) ކުޅަދާނަވެގެނެއްނުވާނެތެވެ. (އެއުރެން ތިބޭހުށީ) އެއުރެންގެ ލޯތައް ތިރިވެ، އެއުރެންގެ މައްޗަށް ނިކަމެތިކަން ވެރިވެފައެވެ. ހަމަކަށަވަރުން، އެއުރެން ސަލާމަތުން ތިބިއިރު، سجدة ކުރުމަށް ގޮވައިލައްވާ ކަމުގައިވިއެވެ. (އަލް ޤަލަމް 42، 43 ވަނަ އާޔަތް) އަދިވެސް މާތް ﷲ ވަޙީ ކުރައްވާފައި ވެއެވެ. ﴿31﴾ فَلَا صَدَّقَ وَلَا صَلَّىٰ މާނައީ: ފަހެ، އޭނާ (اللَّه ގެ ފޮތް) ތެދެއްވެސް ނުކުރެތެވެ. އަދި ނަމާދެއްވެސް ނުކުރެތެވެ. (އަލް ޤިޔާމަ 31 ވަނަ އާޔަތް)

ނަމާދު ނުކޮށް އުޅުމަކީ މާތް ﷲ ގެ ސީދާ ކޯފާ އެމީހެއްގެ މައްޗަށް އާންމުވެގެންދާނޭ ކަމެކެވެ. ދިވެހި ބަހުގައި ކޯފާ އަކީ "ރުޅި" މި ލަފުޒުގެ އެންމެ މާތް ގޮތެވެ. އެހެންކަމުން މާތް ﷲ އެ މީހަކު ދެކެ ކޯފާވެ ވޮޑިގެންވާ މީހަކަށް އަމާން ކަމެއް އަދި ބާއްޖަވެރިކަމެއް އޮތީ ކޮން ހަމައަކުން ހެއްޔެވެ. ތިބާ ލާ ކޮންމެ ނޭވާއެއް ލެވިގެން ދަނީ އެ އިލާހު އެކަމަށް އިރާދަ ކުރެއްވީތީއެވެ. ނަމާދު އަޅާ މީހުންނަށް ﷲ ގެ ހަލާކު އާންމުވެދެއެވެ. އެކަމަށް އިޝާރާތް ކުރައްވާ ﷲ ވަޙީ ކުރައްވަނީ މިފަދައިންނެވެ. ﴿47﴾ وَيْلٌ يَوْمَئِذٍ لِّلْمُكَذِّبِينَ ﴿48﴾ وَإِذَا قِيلَ لَهُمُ ارْكَعُوا لَا يَرْكَعُونَ ﴿49﴾ وَيْلٌ يَوْمَئِذٍ لِّلْمُكَذِّبِينَ މާނައީ: ދޮގުކުރާ މީހުންނަށް އެދުވަހުން ގެއްލުމާއި، ހަލާކު ހުށްޓެވެ. ތިޔަބައިމީހުން (ނަމާދުކޮށް) ركوع ކޮށްއުޅޭށޭ އެއުރެންނަށް ބުނެފިނަމަ، އެއުރެން (ނަމާދުކޮށް) ركوع ކޮށެއް ނޫޅެތެވެ. ދޮގުކުރާ މީހުންނަށް އެދުވަހުން ގެއްލުމާއި، ހަލާކުހުށްޓެވެ. (އަލް މުރްސަލާތް 47، 48، 49 ވަނަ އާޔަތް)

މި އާޔަތްތަކުން މުސްލިމެއްނަމަ، އޭނާގެ ހިތަށް އަސަރެއް ކުރާނެއެވެ. ނަމާދު ނުކޮށް، ފާޅުގައި ނަމާދު އަޅަމުން ހިނގާކަށް ނުކެރޭނެއެވެ. ނަމާދު އަޅަމުން ނުވަތަ ނަމާދު ނުކޮށް އުޅެވޭނަމަ އިސްލާހު ވާށެވެ. ނަމާދު ނުކުރުމަކީ އޭގެ ގެއްލުން ބޮޑު ކަމެއްކަން ހަމައެކަނި ޤުރުއާނުންވެސް ސާފުކޮށް އެނގެން އެބަ އޮތެވެ. ވިސްނާށެވެ! ވިސްނާ ފިކުރު ކުރާށެވެ! އިސްލާހުވާށެވެ! އިސްލާހުވެ ތައުބާ ވާށެވެ. އަދި ލަހެއް ނުވެއެވެ.