ރޯނު ވެށުމަކީ ދިވެހިރާއްޖޭގައި ސަގާފީ ހުނަރުވެރި އަދި ކަވި މަސައްކަތުގެ ތެރެއިން އެއް މަސައްކަތެވެ. ރާއްޖޭގެ ކޮންމެ ރަށެއްގައި ވެސް ރޯނު ވެށުމުގެ އަސާސީ ތަކެތި ލިބެން ހުރެއެވެ. ދިވެހިން، ދުވަހުން ދުވަހަށް ބޭނުންވާ ތަކެތި އުފެއްދުމަށް ރުކުގެ އެކި ބައިތައް ބޭނުން ކުރެއެވެ. ރޯނު އެންމެ މުހިންމު ގޮތެއްގައި ބޭނުންކުރަމުން އައީ ދޯނިފަހަރުގެ ވައު އެޅުމަށާއި ގެދޮރުއިމާރާތް ކުރުމުގައްޔާއި ފަންގިވިނުމުގައެވެ. ރޯނު ހެދުމަށް ބޭނުންވާނީ ގަބުޅީގެ ބޮންބެވެ. 

ރޯނެއް ވެށުމުގެ ފުރަތަމަ މަރުހަލާގައި ބޮނބިތައް ގޯންޏަކަށް އެޅުމަށް ފަހު މޫދުގައި ގާތްގަނޑަކަށް 3 މަސް ދުވަހު ބަހައްޓައިގެން ފާކުރަނީއެވެ. ޗަސްބިން ހުންނަ ރަށްތަކުގައި ޗަސްބިމުގައި ވަޅުލައެވެ. ބޮނބި ފާވުމުން ބޮނބިތައް ނަގައިގެން ހަރު ބޯ ލަކުޑި ގަނޑެއްގައި ލަކުޑި ދަނޑިއަކުން ("މުގުރުން") ތަޅައެވެ. މިއީވެސް ހުނަރުވެރި މަސައްކަތެކެވެ. މި މަސައްކަތަށް ކިޔާ އުޅެނީ ބޮނބި ތެޅުމެވެ. މިގޮތަށް ތަޅަނީ ބޮނބި ގަނޑުގައި ހުންނަ ކުނޑިތައް ފިލުވާށެވެ. ބޮނބި ތެޅުމަށްފަހު ލޮނު ފެނުން ދޮވެ އަވީގައި ހިއްކަން ބަހައްޓައެވެ. ބޮނބިތައް ފެން ދެމި ރީއްޗަށް ހިކުމުން ބޮނބިތަކުން ނަރުތައް މަދު މަދުން ވަކި ކުރާނީއެވެ. މިކަމަށް ކިޔާނީ ބޮނބި ފިނދުމެވެ. މިހެން ހަދަނީ ބޮނބި ތަޅާ އިރު ނުފިލާ ހުންނަ ކުނޑިތައް ފިލުވުމަށާއި ނިލި އެޅުމަށް ފަސޭހަކުރުމަށެވެ. އެއަށްފަހު ހިމަކޮށް ނަރުކޮޅެއް ނެގުމަށްފަހު ދެ އިނގިލި ތެރޭ އަނބުރާލާ ނިލި އަޅާނީއެވެ. އެއް ނިލި ލަންބާލުމަށްފަހު ދެއަތުގެ ތެރެއަށް ލާ އަނބުރާލުމުން ގެތޭނެއެވެ. މިއަށް ކިޔާނީ ރޯނު ވެށުމެވެ. ދެން ފަހަރަކު ނިއްޔެއް ދެއަތްތިލަ ދޭތެރޭގައި އެނބުރިގެން އަނެއް ނިލި ކޮޅާ ގުޅެއެވެ. މިގޮތަށް ރޯނު ދިގު ކުރަމުން 5 ފޫޓަށް ވަށާނީއެވެ. މިގޮތަށް ތިން ރޯނު ވެށުމުން ފަންގަނޑެއްގެ ރޯނު ވެށުނީއެވެ. މިހެން ވަށާ ރޯނު މޮޅު ވެފައި ވަރަށް ވަރުވެސް ގަދަވާނެއެވެ. ބައެއް ރަށްރަށުގައި 5 ފޫޓަށްވުރެ ދިގުކޮށް ވަށާ ގަނޑު ރޯނު ވެސް ވަށާ އުޅެއެވެ. ރޯނު ވެށުމުގެ މުޅި މަސައްކަތަކީ ޖުމުލަކޮށް ދެ މަސް ނުވަތަ އެއަށްވުރެ ގިނަ ދުވަހު ދިގުދެމިގެންދާ މަސައްކަތެކެވެ.

 ރޯނަކީ ހަމައެކަނި ދޯނިފަހަރުގެ ވައު އެޅުމަށާއި އަދި ގެދޮރު އިމާރާތްކުރުމުގައްޔާއި ފަންގިވިނުމުގައި ބޭނުންކުރި އެއްޗެއް ނޫނެވެ. އެއީ ފައިފޮއްސާއި ޖޯލި ހެދުމަށްވެސް ބޭނުންކުރި އެއްޗެކެވެ. އަދި އިހުގައި، އެނދުގައި ކުނާ ބޭއްވުމަށް ރޯނު ފުރުމަށްވެސް ބޭނުންކުރި އެއްޗެކެވެ. މިހާރަކަށް އައިސް ރޯނު ބޭނުންކުރަނީ ޒީނަތްތެރިކުރުމުގެ ބޭނުމުގައްޔާއި ފަންގިވިނުމުގައި އެކަންޏޭ ބުނުން ދޮގަކަށް ނުވާނެއެވެ. ރިސޯޓު، ގެސްޓްހައުސް އޑި ރެސްޓޯރެންޓްތައް ފަދަ ބައެއް އިމާރާތްތަކުގައި ޒީނަތްތެރިކުރުމަށް ތަނބުތަކުގައި ރޯނު އޮޅާފާވެސް ހުރެއެވެ. 

ކުރީ ޒަމާނުގައި ރޯނަކީ ވަރަށް ބޮޑު ތަރުހީބެއް އޮތް އުފެއްދުމެކެވެ. ރާއްޖެއިން ބޭރަށްވެސް އެ ޒަމާނުގައި ރޯނު ވިއްކާ އުޅުނުކަން ތާރީހީ ލިޔުންތަކުން ފެންނަން އެބަ އޮތެވެ. އެގޮތުން ރާއްޖެއިން ސީނުކަރައާއި ޔަމަނާއި ފާރިސީ ގައުމުތަކަށްވެސް ރޯނު ވިއްކާ އުޅުނެވެ. 

ރޯނުވެށުމަކީ އޭރުގައި ދިރިއުޅުމަށް އާމްދަނީ ހޯދުމުގެ ގޮތުން ކުރި މަސައްކަތެކެވެ. އަދި މިހާރުވެސް ރާއްޖޭގެ ގިނަ ރަށްރަށުގައި ކުރަމުންދާ މަސައްކަތެކެވެ. މިއަދު އެހެނަސް މި މަންޒަރު އެބަ ބަދަލު ވެއެވެ. ބޭރުގެ ގައުމުތަކުން ވަށާފައި ހުންނަ ރޯނު މިއަދު މި ރާއްޖެއަށް އެބަ އެތެރެ ކުރެއެވެ. އަދި ދިވެހި ރޯނުގެ ތަރުހީބު އެބަ ކުޑަވެއެވެ. ރޯނު ވަށާ މީހުން މަދުވެއެވެ. އަދި ކިއެއް، ރޯނުން މިއަދު ކުރާ ހަމައެކަނި ބޭނުމަކީ ފަންގިވިނުން އެކަންޏެވެ. އަހަރެމެންގެ ކާބަފައިންގެ މިފަދަ ހުނަރުވެރި މަސައްކަތްތައް ނެތިގެން ދާކަމީ ހިތާމަ ކުރާ ކަންކަމެވެ. ސަގާފަތް އަލާކޮށް ދިރުވުމަކީ ސަގާފީ ނެށުންތަލާއި ތަވަތައް ކިޔުން އެކަންޏެއް ނޫނެވެ. މި ނެތިގެން ދަނީވެސް ސަގާފަތުގެ ތެރެއިން ބޮޑު ބޮޅެކެވެ.