މަސްތުވާތަކެތި ބޭނުންކުރާ މީހުންނާއި އޭގެ ވިޔަފާރި ކުރާ މީހުން މުޅި ދުނިޔޭގައިވެސް މިއަދު އެބަ އުޅެއެވެ. މީގެތެރެއިން އޭގެ ވިޔަފާރި ކުރާ ބައެއްމީހުން އާދަވެ މަސްތުވާ ތަކެތި ބޭނުން ނުކުރި ނަމަވެސް އެބައިމީހުން އާދަވެ ކޮންމެ ދުވަހަކުމެ ކޮންމެވެސް މީހެއްގެ ދިރިއުޅުން ހަލާކުކޮށްލައެވެ. ހިތާމައަކީ މިފަދަ މުއާމަލާތްތައް ކުރުމުގައި އާއިލާތައް އެކީއެކަށް ބައިވެރިކވާ ކަމެވެ. މި ލިޔުމުގައި މިބަލާލަނީ އިނގިރޭސި ވިލާތުގައި މަސްތުވާތަކެތީގެ ވިޔަފާރި ފުޅާދާއިރާއެއްގައި ކުރަމުން އައި ދެމަފިރިއަކަށް ދިމައިވި ހިތާމަވެރި ހާދިސާއަކަށެވެ.

މި ވާހަކަތައް މީސްމިޑިޔާގެ އެކި މަންސަތަކުގައި ތިލަވެފައި އޮތެވެ. ރިޕޯޓުތައް ބުނާ ގޮތުގައި މަސްތުވާ ތަކެތީގެ ވިޔަފާރީގެ ތެރެއަށް ފުރަތަމަ ވަނީ ފިރިމީހާއެވެ. އޭނާ އޭގެ ވިޔަފާރި ކުރާތާ އަހަރުތަކެއް ފަހުން އޭނާގެ އަންހެނުންވެސް އެ ވިޔަފާރީގައި ބައިވެރިވިއެވެ. މި ދެމަފިރިންނަކީ ދުވަހަކުވެސް ވަޒީފާއެއް އަދާކުރި ބައެއް ނޫނެވެ. އަދި އެހެންމީހުންނަށް އެނގޭނޭފަހަ ހާމަކަން ބޮޑު ވިޔަފާރިއެއް ކުރާ ބައެއްވެސް ނޫނެވެ. ނަމަވެސް ދިރިއުޅުމުގެ ފެންވަރު ރަނގަޅެވެ. ދުވަހަކުވެސް ފައިސާއަށް ދަތިވެގެން އުޅޭކަށް ނުޖެހެއެވެ. އާއްމު އެހެން މީހުންނަށްވުރެ ހަރަދުތައް ބޮޑެވެ.

ކޮންމެއަކަސް މި ދެމަފިރިންގެ ދިރިއުޅުން ކުރިއަށް ގެންދިޔައީ މަސްތުވާ ތަކެތީގެ ވިޔަފާރިއާއި އެކު އެކީގައެވެ. ދުވަސްތައް ފާއިތުވެ، ދެ ދަރިން ބޮޑުކޮށްފިއެވެ. ދޮށީ ދަރީގެ އުމުރުން އެއްމެ 9 އަހަރެވެ. ސުކޫލަށް ދެއެވެ. ހިސާބަކަށް ތަންދޮރު އެގެން ފަށައިފިއެވެ. ސުކޫލުގައި މައިންބަފައިން ކުރާ މަސައްކަތްތަކުގެ ވާހަކަ ހިއްސާކުރަން ޖެހޭ ބާބެއް އައެވެ. އެތަނުގައި އެ ކުއްޖާ އޭނާގެ މައިންބަފައިން ކުރެ ސުވާލު ކުރުމުން، އަމިއްލަ މަސައްކަތެއް ކަމަށް ބުންޏެވެ. އިތުރު ތަފްސީލެއް ހާމައެއް ނުކުރިއެވެ.

އެކުއްޖާ ސުކޫލުގައި އެވާހަކަ އެގޮތަށް ނަންގަތުމުން، މުދައްރިސް އެއީ ކޮން މަސައްކަތެއްތޯ އެކުއްޖާ ކުރެން ސުވާލުކުރުމުން އެ ކުއްޖާ ޖަވާބެއް ނުދިނެވެ. ނޭނގޭތީއެވެ. ދެން މުދައްރިސް އެދުނީ އެކުއްޖާ ކިބައިން އެކަން ސާފުކޮށްގެން ދެން އަންނަ ދުވަހަކު އައުމަށެވެ. އެކުއްޖާ ގެއަށް ދެވުމާއި އެކު އޭނާގެ މައިންބަފައިން ކުރެ ސުވާލުކުރަން ފެށިއެވެ. ދެނޭ ޖަވާބެއް ނޭނގިފާ ތިބި އެ ދެމަފިރިން ދެއްކި ބަހަނާ އަކީ ކުދި ކުދި އަތްތެރިކަމުގެ މަސައްކަތް ކޮށްގެން އެއްޗެހި ވިއްކާ ވާހަކައާއި އޮންލައިން ވިޔަފާރި ކުރާ ވާހަކައެވެ. އޮންލައިން ކޮށް ކުރާތީ އެ ކުއްޖާއަށް އެކަން އަދި ނުފެންނާނޭ ކަމަށްވެސް ބުނަމުން ދިޔައެވެ.

ޖެހިގެން އައި ދުވަހު މުދައްރިސް ގާތުގައި ހަމަ އެ މޭރުމުން އެކުއްޖާ ޖަވާބު ދިނެވެ. ދެން މުދައްރިސް އެދުނީ އެކުއްޖާ ކުރެން، އެފަދަ އެއްޗެއް ސުކޫލަށް ގެނައުމަށެވެ. އެހެން ކުދިންނަށް ދައްކާލުމަށެވެ. ކުއްޖާ ގެއަށް އައިސް އެވާހަކަ އެކުދިންގެ މައިންބަފައިން ކައިރި ނަންގަތެވެ. އެ ކުއްޖާއަށް ޒާތެއްގެ ކުޅޭ އެއްޗެއް ދިނެވެ. ނަމަވެސް އެ ނުވަ އަހަރުގެ ކުއްޖާގެ ހިތުގައި ސުވާލުތަކެއް އުފެދުނެވެ. އެއީ އޭނާގެ މައިންބަފައިން ގޭގައި ހަދާ އެއްޗެއް ނޫނެވެ. އެ އުފެދުނު ސުވާލުތަކާއި އެކުގައި އެ ކުއްޖާ އޭނާގެ މައިންބަފައިންނަށް ފާރަލިއެވެ. އަދި ގޭގައި "އަތްތެރި" މަސައްކަތުން އެ ތައްޔާރު ކުރާ ކުދި ކުދި ޕެކެޓްތަކުން ޕެކެޓެއް އެކުއްޖާ ވަގަށް ނެގިއެވެ. އަދި ލިސްޓެއްގައި އޮތް ނަންބަރުތަކެއްގެ ފޮޓޯވެސް އެކުއްޖާގެ ޓެބްލެޓުން ނެގިއެވެ. އެހެނީ އެކުއްޖާ ގަބޫލުކި ގޮތުގައި އެ ނަންބަރު ތަކަކީ އެ ބުނާ އޮންލައިން ވިޔަފާރިއާއި ގުޅުން ހުރި އެއްޗެކެވެ.

ކޮންމެއަކަސް އެކުއްޖާ އެ ތަކެއްޗާއެކު ޖެހިގެން އައި ދުވަހު ސުކޫލަށް ގޮސް މުދައްރިސަށް ދެއްކިއެވެ. އެހިސާބުން ފަހަރަކު ކަމެއް ފަޅައަރަމުން ގޮސް، އެކުއްޖާގެ މަންމަ އާއި ބައްޕަ އުމުރުދުވަހަށް ޖަލަށް ލިއެވެ. އެކުއްޖާ އާއި އެކުއްޖާގެ ހަގަށް ހުރި ކުއްޖާ އެކުދިންގެ މާމައިން ކައިރީގައި ދިރިއުޅެން ފެށިއެވެ.

އާދޭހެވެ! މި ރާއްޖޭގައިވެސް މިފަދަ އާއިލާތައް އުޅެއެވެ! ދިރިއުޅުމަށް ކުރާ މަސައްކަތެއް އެހެން މީހަކަށް ނޭނގެއެވެ. ނަމަވެސް އުޅޭނީ ފެންވަރު ރަނގަޅު ދިރިއުޅުމެވެ. މިފަދަ މީހުންނީ ގިނަފަހަރަށް މިފަދަ ވިޔާނުދާ ހަރާމް ވިޔަފާރި ކުރާ ބަޔަކަށެވެ. މިވާހަކަ މިހެން ނަންގަތުމުން، ކިޔުންތެރިންގެ ހިތްތަކަށް ބައެއް މީހުންގެ ނަންތައް ހިތަށް އަރާފާނެއެވެ. ނަމަވެސް އެއްވެސް ހެއްކެތް ނެތި، ޝައްކު ނުކުރާށެވެ!