ފަލަސްޠީނުގެ ބިމަކީ މުސްލިމުންގެ ހިތްތަކާ ގުޅިފައިވާ ބިމެކެވެ. އެ ބިމުގައި އެތަކެއް ނަބީބޭކަލުންނެއް ވަނީ ފަސްދާނުލެވިފައެވެ. އެ ބިމުގައި ހުރި މަސްޖިދުލް އަޤްޞާއަކީ މުސްލިމުންގެ ފުރަތަމަ ޤިބަލައެވެ. އެ މިސްކިތުގައި ކުރާ ނަމާދުގެ ޘަވާބު 250 ގުނަ އިތުރުވެގެންވާ ކަން ހަތީޘްތަކުން އެނގެއެވެ. މިއަދު ފަލަސްޠީނުން މި ފެންނަމުންދާ މަންޒަރުތަކުން ހިތް ފަޅަފަޅައިގެން ދާ ފަދައެވެ. ހިތަށް އެފަދައިން އިޙްސާސްކުރެވެން ޖެހޭނެއެވެ. އެހެނީ އެއީ އަޅުގަނޑުމެންގެ އަޚުންނާއި އުޚްތުންނެވެ. އިސްލާމީ އުންމަތަކީ އެއް ހަށިގަނޑެކެވެ. ހަށިގަނޑުގެ އެންމެ ގުނަވަނަކަށް ވެސް ތަދު އިޙްސާސްކުރެވޭ ނަމަ އެއިން ސަލާމަތްވުމަށް މުޅި ހަށިގަނޑު މަސައްކަތްކުރާނެއެވެ.

ދެން އޮތީ އެންމެ މުހިންމު ސުވާލެވެ. މި ނިކަމެތި އަޅުގަނޑަށް ކުރެވޭނީ ކޮން ކަމެއް ހެއްޔެވެ؟ ޖަވާބަކީ އެ މީހުންނަށް ޓަކައި ދުޢާކޮށްދޭންވީއެވެ. ޢަދުއްވުންގެ މައްޗަށް ދުޢާކުރާންވީއެވެ. ދުޢާކުރުމަކީ ކުޑަކަމެއް ނޫނެވެ. އެއީ ބަދުރުގެ މައިދާނުގައި ނަބިއްޔާ  صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَسَلَّم   ބޭނުންކުރެއްވި އެންމެ ވަރުގަދަ ހަތިޔާރެވެ.

ނަމަވެސް އުންމަތަށް ނަޞްރު ލިބޭނީ އުންމަތުގެ އަފްރާދުން އިޞްލާޙުވެގެންނެވެ. އުންމަތަށް ނިކަމެތިކަން ކުރިމަތިވުމުގެ އެއް ސަބަބަކީ އަޅުތަކުން މާތް ﷲއަށް އުރެދޭ އުރެދުމެވެ. ދުޢާ އިޖާބަވުމަށް އެދޭ ނަމަ ޙަލާލު ގޮތުގައި މުދާ ހޯދަން ޖެހެއެވެ. ޙަރާމް މުދާ ބޭނުންކުރުން ހުއްޓައިލަން ޖެހެއެވެ. ނަބިއްޔާ  صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَسَلَّم  ޙަބަރުދެއްވާ ގޮތުގައި ޙަރާމް ފައިސާއިން ކައިގެން ބޮއިގެން އުޅޭ މީހުން ކުރާ ދުޢާ، މާތް ﷲ އިޖާބަ ނުކުރައްވާނެތެވެ.

އެ ބިމަށް ގޮސް ޢަމަލީގޮތުން ޖިހާދުކުރުމުގެ މަގު މިވަގުތު އަޅުގަނޑުމެންނަށް ތަނަވަސްވެފައެއް ނެތެވެ. އެހެންވީމާ ހަމައެކަނި ނަފުސު އިޞްލާޙުކޮށް ދުޢާކުރާނީތޯއެވެ؟ ނޫނެކެވެ! ކޮންމެ މީހަކު ވެސް ކުޅަދާނަވީ އެންމެ މަތީ ދަރަޖައަކަށް ފަލަސްޠީނުގެ ރައްޔިތުންނަށް ޢަމަލީގޮތުން އެހީތެރިވާން ޖެހެއެވެ. ވީ ވަރަކުން ބަހާއި މުދަލުން އެ މީހުންނަށް އެހީތެރިވާން ޖެހެއެވެ. މިފަދައިން މަސައްކަތްނުކޮށް ހަމައެކަނި ދުޢާކުރުމުން ފުއްދައިލާ ނަމަ އެ މީހަކު ފާފަވެރިވެދާނެއެވެ. މާތް ﷲ ދެއްވައިފައިވާ ނިޢުމަތްތަކާ ހުނަރުތަކަށް އަމާނަތްތެރިވާން ޖެހެއެވެ.

ސޯޝަލް މީޑިއާގައި ގޮވައިލާ ގޮވައިލުމަކީ އާދައިގެ ކަމެއް ނޫނެވެ. ހުޅަނގުގެ ޒައިނިސްޓް މީޑިއާތަކުން ދަނީ ކެނޑިނޭޅި ދޮގު ޚަބަރުތައް ފަތުރަމުންނެވެ. ޒައިނިސްޓުންގެ ޖަރީމާތައް ފޮރުވުމަށް މަސައްކަތްކުރަމުންނެވެ. އަނިޔާލިބެމުންދާ މުސްލިމުންނަކީ ޙަޤީޤީ މުޖްރިމުން ކަމުގައި ދެއްކުމަށް މަސައްކަތްކުރަމުންނެވެ. އަނގަބަހުންނާއި ސޯޝަލް މީޑިއާގައި މުޖާހިދުންނަށް ނަޞްރުދޭން ޖެހެއެވެ. ކަންކަމުގެ ޙަޤީޤަތް މީސްތަކުންނަށް ވީވަރަކުން ބަޔާންކޮށްދޭން ޖެހެއެވެ.

ޣައްޒާގެ އަހުލުވެރިންނާއެކު އަޅުގަނޑުމެން ތިބިކަން ހާމަކުރާންޖެހެއެވެ. މިފަދައިން ހާމަކުރުން ދޫކޮށްލައިފިނަމަ މުސްލިމު އުންމަތަށް ފަލަސްޠީނުގެ މައްސަލައަކީ މާބޮޑުކަމެއް ނޫން ކަމުގައި ވެދާނެއެވެ. އެއީ މުސްލިމުންނާ ގުޅުމެއް ނެތް، ފަލަސްޠީނުގައި ކުރިއަށްދާ "ދާޚިލީ ހަމަނުޖެހުމަކަށް" ވެދާނެއެވެ. ފަލަސްޠީނަށް ތާޢީދުކުރުމަކީ ވެސް އޭގެ ޒާތުގައި ހައްދުފަހަނައެޅުން ކަމުގައި ބަލަން ފަށައިފާނެއެވެ.

އަޅުގަނޑުމެންގެ ދަރިންނަށް ފަލަސްޠީނުގެ މުހިންމުކަން ދަސްކޮށްދޭން ޖެހެއެވެ. މަސްޖިދުލް ޢަޤްޞާއަށާއި ފަލަސްޠީނަށް އެ ކުދިންގެ ހިތުގައި ލޯބި އުފައްދަން ޖެހެއެވެ. ޒައިނިސްޓުން އެދެނީ މުސްލިމުންގެ ހިތުގައި ޖަހާ "ނަޞްރަށް އެދުމުގެ" ވިންދު ނެތިކޮށްލުމަށެވެ. އެކަން އެހެން ވިޔަދީގެން ނުވާނެއެވެ. އަޅުގަނޑުމެން އަބަދުވެސް މުސްލިމުންނަށްޓަކައި މަސައްކަތްކުރާން ވާނެއެވެ! އަޅުގަނޑުމެންނަކީ އެއް ހަށިގަނޑެކެވެ!

 

(މި ނިކަމެތި އަޅުގަނޑަށް ކުރެވޭނީ ކޮން ކަމެއް ހެއްޔެވެ؟ - އައްޝައިޙް ޖައުފަރު މުޙައްމަދު އުޘްމާން؛ ދީނުގެ މަގު، އަހަރު 3، އަދަދު 45، ޞ.3 - 10 ނޮވެންބަރު 2023)