ދިވެހިންނަކީ މުޅި ދުނިޔޭގައިވެސް ތަފާތު ބައެކެވެ. ދިވެހިން ދިވެހިންނަށް ވީތީވެ، ދިވެހިންގެ ކިބައިގާ ތަފާތު ސިފަތަކެއް ހުރެއެވެ. އުޅުމާއި ގުޅުމުގައްޔާއި ޖިސްމާނީ ގޮތުންވެސް މެއެވެ. ދިވެހިންގެ ޖެނެޓިކް ސިފަތަކަކީ ދިވެހިންނަށް ހާއްސަ ސިފަ ތަކެކެވެ. އެހެނީ މާތް ﷲ ކޮންމެ އިންސާނަކުވެސް އުފައްދަވާ ނަސްލު ކުރައްވަނީ މާހައުލާއި ގުޅޭނޭ ގޮތެއްގެ މައްޗަށް އިންސާނާގެ ޖެނެޓިކް ސިފަތައްވެސް ތަރުތީބު ކުރައްވަވާފައެވެ. އެ އިލާހުގެ ހެއްދުވުންތައް ކިތަންމެހާވެސް ފުރިހަމައެވެ. އެއީ އެއްމެ މޮޅަށް ހަލްޤުކުރައްވާ އިލާހެވެ.

އެކި މާހައުލުތަކަށް އެކަށޭނެ ގޮތައް އެކި ދިރުންތައް މާތް ﷲ ވަނީ އުފައްދަވާފައެވެ. މޫދުގައި މަސްމަހާމެހި އުޅޭ އިރު އެއްގަމުގައި އެހެނިހެން ޖަނަވާރުން އުޅެމުން ދެއެވެ. ދޫނިސޫފާސޫފި އުދުހި އުޅޭ އިރު، ގަސްގަހާ ގެހިވެސް އެކި މާހައުލުތަކަށް އެކި ކަހަލަ ގަސްގަހާގެހި ލައްވަވާފައި ހުރެއެވެ. މާހައުލާއި އެކު، މޫސުމީ ބަދަލުތަކަށްވެސް ހޭނިދާނޭ ގޮތްގޮތަށްވެސް މާތް ﷲ ވަނީ ދިރުންތައް އުފައްދަވާފައެވެ. އިންސާނުންނަކީވެސް އެފަދަ މަހުލޫގެކެވެ.

މޫސުމީ ބަދަލުތަކާއި މާހައުލުގެ ތަފާތުތަކަށް އެ މާހައުލުތަކުގައި އުޅޭ އިންސާނުން ތިބޭނީ ހޭނިފައެވެ. އެ މާހައުލުތަކަށް އުފަންވާ އިންސާނާގެ ހަށިގަނޑުގެ ޖެނެޓިކް ސިފަތަކުގައި އެ މާހައުލަށް އެކަށީގެންވާ ސިފަތައް އުފެދުމުގައި ހުންނާނެއެވެ. އިންސާނެއްގެ ޖެނެޓިކަކީ އެ އިންސާނެއްގެ ހުރިހާވެސް އެއްޗެވެ. އެ އިންސާނާ އިހުސާސްކުރާ ކަންކަމާއި އެ އިންސާނާ ކުރާ ކަންކަމާއި އެ އިންސާނާގެ ޖިސްމާނީ އަދި ނަފްސާނީ ސިފަ ކިޔައިދީ ބުނެދެނީ މި ޖެނެޓިކް ސިފަތަކުންނެވެ. އެހެންކަމުން މި ސިފަތަކާއި ހިލާފަށް އިންސާނާ އުޅެން މަސައްކަތް ކުރާނަމަ، އިންސާނާގެ ހަށިގަނޑަށް ބޮޑެތި ބަދަލުތަކެއް އައުމަކީ އެކަށީގެންވާ ކަމެކެވެ. ގިނަ ފަހަރަށް މި ބަދަލުތަކުގެ ނަތީޖާ އަކަށްވަނީ އިންސާނާގެ ސިއްހީ ދުޅަހެޔޮކަން ބަލިކަށިވެގެން ދިއުމެވެ.

މިކަމުގެ ކުޑަ ކުޑަ މިސާލަކަށް ބަލާލަމާ ހިނގާށެވެ. ދުނިޔޭގެ ސިއްހީ ޖަމުއިއްޔާއިން ބުނާ ގޮތުގައި އެވްރެޖް އިންސާނަކު، ދުވާލެއްގެ މައްޗަށް ލޮނު ބޭނުންކުރަންޖެހޭ މިންވަރަކީ އެއްމެ 2 ގުރާމު ލޮނެވެ. މިއަށްވުރެ ގިނައިން ލޮނު ބޭނުން ކުރެވޭނެމަ ސިއްހީ އެތައް މައްސަލަތަކެއް ކުރިމަތިވެދާނެކަމަށް ދުނިޔޭގެ ސިއްހީ ޖަމުއިއްޔާއިން ހާމަކުރެއެވެ. އެގޮތުން ލޭގެ ޕުރެސަރު މަތިވުމަކީ ކެއުމުގައި ލޮނު ގިނައިން ބޭނުންކުރެވުމުން ދިމައިވާ އެއްމެ އާއްމު އެއް މައްސަލައެވެ. ނަމަވެސް ދިވެހިންގެ ކެއުމުގެ ވައްޓަފާޅީގައި ލޮނު ބޭނުން ކުރެވެނީ ކިހާ މިންވަރަކަށްތޯ ވިސްނާލާށެވެ. ލޮނު އޭގައި އެކުލެވިގެން ނުވާ ކެއުމެއް ދިވެހިންގެ ކެއުންތަކުގައި ނުހިމެނޭ ބުނުން ދޮގަކަށް ނުވާނެއެވެ. ކައްކާފައި ހުންނަ އެއްޗެއް ހޫނު ކުރުމުގެ ސަބަބުން، އޭގެ ލޮނުގެ ތާސީރު އިތުރުވަމުންވެސް ދެއެވެ. އެހެނެއް ކަމަކު ހޫނު ކޮށްގެންވެސް ދިވެހިން ކައި އުޅޭ އެތައް ލައިގެންކާ، ކާއެއްޗެއް ހުރެއެވެ. ބަތްކޮޅެއް ކެއްކިޔަސް، ރޮއްޓެއް ފިހުނަސް، ރިހަކޮޅެއް ގަރުދިޔަ ފޮދެއް ކެއްކިޔަސް ލޮނު އަޅައެވެ. އަދި ދިވެހިންގެ ހާއްސަ ކެއުމެއް ކަމަށްވާ ރިހާކުރަކީ އޭގައި ލޮނުގެ ތާސީރު އިންތިހާއަށް ގިނަ ކާނާއެކެވެ. ކަންމިހެން ހުރިނަމަވެސް ދިވެހިންގެ ކެއުމުގައި ލޮނު ބޭނުން ކުރާ މިންވަރާއި އަޅާބަލާއިރު، ލޭގެ ޕުރެސަރު މައްޗަށްދާ މީހުންނީ މަދު ބައެކެވެ. ދިވެހިންގެ ތެރޭގައި ލޭގެ ޕުރެސަރު މަތި އެތައް ބަޔަކު އުޅެމުން ދިއެއް ކަމަކު، ނިސްބަތުން ލޮނު ބޭނުން ކުރެވޭ މިންވަރާއި، ދުނިޔޭގެ ސިއްހީ ޖަމުއިއްޔާގެ މިންގަނޑާއި އަޅާ ބަލާއިރު، ލޭގެ ޕުރެސަރު މަތިވާ ދިވެހިންގެ ނިސްބަތް މަދުކަމުގައި ފާހަގަ ކުރެވެއެވެ. މިކަމުގެ ދިރާސީ ހެއްކެއްގެ ގޮތުގައި ފާހަގަ ކުރެވެނީ ދިވެހިންގެ ޖެނެޓިކް ސިފަތަކެވެ.

ދިވެހިންނަކީ އަތްވާއި ހޫނަށް ފަރިތަ ބައެކެވެ. ހޫނުގަދަވުމާއި އަވި ބާރުވުމަކީ މީގެ ކުރިން ދިވެހިން ކޮށް އުޅޭ ޝަކުވާއެއް ނޫނެވެ. އަވީގެ ސަބަބުން ދިވެހިންގެ ހަންގަނޑަކީ އެހާ ފަސޭހައިން އަނދާ ހަންގަނޑެއް ނޫނެވެ. ދިވެހިންގެ ޖެނެޓިކް ސިފަތައް ހުރީ މި މާހައުލާއި އެއްގޮތަށް އުފެދިފައެވެ. އިންސާނާގެ ހަށިގަނޑުގެ ފިނިހޫނުމިން ކިޔަމަންކުރަނީ އިންސާނާގެ ސިކުނޑީގައިވާ ކުޑަކުޑަ ގްލޭންޑަކުންނެވެ. މާހައުލުގެ ފިނިހޫނުމިނާއި ހަށިގަނޑުގެ ފިނިހޫނުމިން ކިޔަމަންކުރުމަށް މި ގުލޭންޑް ބުރަ މަސައްކަތް ތަކެއް ކުރެއެވެ. ހުން އައުމާއު އެކު ހީކަރުވާ ތުރުތުރު އަޅަނީ މި ގުލޭންޑުގެ މަސައްކަތުގެ ސަބަބުންނެވެ. ހުންގަދަވުމުގެ ސަބަބުން އިންސާނާ "ބީތާ" ކޮށްލާ ހޮޑު ލެވެނީ މި ގްލޭންޑަށް ބުރަ ބޮޑުވެގެންނެވެ. ހުންގަދަވެގެން ފިޓު ޖެހެނީވެސް ހަމަ މި ސަބަބާއި ހުރެއެވެ. 

އާދޭހެވެ! ދިވެހިންނީ ހޫނަށް ޝަކުވާ ކުރި ބައެއް ނޫނެވެ. ނަމަވެސް މިއަދު މި މާހައުލުގައި ދިވެހިންނަކަށް ކެތެއް ނުކުރެވެއެވެ. މާހައުލު ހޫނުވުމުގެ ސަބަބުންނޭ ބުނެ، ފިނިކުރާ ނިޒާމުތައް އެކީ އެކަށް އަތުރާލައިފިއެވެ. ހަގީގަތުގައި ވާ ގޮތަކީ ހަށިގަނޑު ހޫނު ވުމެއް ނޫނެވެ. ހޫނުވަނީ ދިވެހިންގެ ހިތެވެ. ހުޅަނގުގެ ގައުމުތަކުގެ މީހުން ފެޝަނޭ ކިޔާ އެފަދަ ވަސީލަތްތައް ދައްކާތީއެވެ. މިއަދު އޭ.ސީ އެއްގެ ފިނިކަން ނުވާ ތަނެެއްގައި ދިވެއްސަކަށް ނޫޅެވެއެވެ. މިއީ ދިވެހިންގެ ޖެނެޓިކް ސިފަތަކާއި ހިލާފު ކަމެކެވެ. ދިވެހިންގެ ޖެނެޓިކް ސިފަތައް އުފެދިފައި ވާނީ ހޫނަށް ކެތް ކުރެވޭނެ ގޮތަކަށެވެ.

އޭ.ސީ ކޮއްފައި ހުންނަ ކޮޓަރިއެއްގެ ފިނިހޫނުމިން 16 ޑިގްރީ ސެލްސިއަސްގައި ހުންނަ އިރު، މާހައުލުގެ ހޫނުމިން ހުންނަނީ ގާތްގަނޑަކަށް 35 ޑިގްރީ ސެލްސިއަސްގައެވެ. އެފަދަ ކޮޓަރިއެއްގައި އިންސާނާ ވާ ހިނދު، ސިކުނޑީގައި އެ ވާ ގްލޭންޑުން ހަށިގަނޑުގެ ފިނިހޫނުމިން ކިޔަމަން ކުރާނީ ކޮޓަރީގެ ފިނިހޫނުމިނާއި އެއްގޮތަށެވެ. ކުއްލިއަކަށް ކޮޓަރިން ނުކުމެ، ބޭރު މާހައުލަށް ނުކުންނަ އިރު، މާހައުލުގެ ފިނިހޫނުމިން ކުއްލިއަކަށް 35އަކަށް ބަދަލުވެއެވެ. އެއާއި އެކު އެ ގްލޭންޑް މަސައްކަތް ކުރަނީ އެ ފިނިހޫނުމިނަށް އިންސާނާގެ ހަށިގަނޑުގެ ފިނިހޫނުމިން ކިޔަމަން ކުރާށެވެ. މިއީ ކުއްލި ކުއްލިއަށް ވާ ކަންކަމެއް ނޫނެވެ. ވަގުތުކޮޅެއް ނަގާނެ ކަމެކެވެ. އެ ވަގުތުކޮޅު ހަމަ ނުވަނީސް އަނެއްކާ އެނބުރި ވަންނަނީ އެއްކަލަ ފިނި ކޮޓަރިއަށެވެ. އެހާރުން އަނެއްކާ އެއްކަލަ ގްލޭންޑުގެ މަސައްކަތް އިދިކީލަކޮށް ކުރަން ޖެހެއެވެ. މިކަމުގެ ސަބަބުން އެ ގްލޭންޑުގެ މަސައްކަތް ބުރަބޮޑުވެއެވެ. ބޮލަށް އެނބުރުން އެރުމާއި އަރިދަފުސް ރޯގާ އާއި ސައިނަސްގެ މައްސަލަތައް ޖެހުމުގައި މިއީ މެދުވެރިކުރުވާ ސަބަބެކެވެ. އަދި އިންސާނާގެ ދިފާއީ ނިޒާމު ބަލިކަށި ކުރުވާވެސް ސަބަބެކެވެ. ދިވެހިންގެ ތެރޭގައި ރޯގާ ގިނަ ވުމާއި ބޮލަށް އެނބުރުން އެރުން އާއްމު ކަންކަން ކަމުގައި ވަނީ ދިވެހިންގެ ޖެނެޓިކް ސިފަތަކާއި ހިލާފު މިފަދަ އާދަތައް ދިވެހިންގެ ތެރޭގައި އާއްމު ވާތީއެވެ.

ދިވެހިންނަކީ ފަތްޕިލާވެލީގެ ގިނަ ބާވަތްތަކެއް ކައި އުޅުނު ބައެކެވެ. ދިގުތިޔަރަ އާއި މައްސާގުފަތާއި މާބުޅާ ފަތާއި ކޮޕީފަތާއި ކުއްޅަފިލާފަތާއި މުރަނގަފަތްފަދަ އެތައް ފަތެއް ދިވެހިން ކައި އުޅުނެވެ. މިއީ ދިވެހި ބިމުގައި ދިވެހިންނަށްޓަަކައި ހެދިފައި ހުރި ދިވެހި ވަންތަ، ދިވެހިންގެ ޖެނެޓިކާއި ސީދާ ގުޅުންހުރި ފަތްތަކެކެވެ. ނަމަވެސް ހުޅަނގުގެ މީހުން ބޭސް ޖަހައިގެން ހައްދާ ފާޑުފާޑުގެ ފަތްތައް ދިވެހިން މާ މޮޅުތަކެތި ކަމަށް ހަދާ ގާތްކުރުން އެއީ ދިވެހިންނަށް މާ މޮޅު ގޮތެއްކަމުގައި ނުވެދާނެއެވެ. ދިވެހިބިމުގައި މިފަދަ ފަތްތައް ހެދިފައި ހުންނައިރު، ބޭސް ބޭނުންކޮށްގެން ހައްދާ މިފަދަ ފަތްތައް ދިވެހިން ކެއުން އެއީ ދިވެހިންގެ ޖެނެޓިކް ސިފަތަކާއި ހިލާފު ކަމެކޭ ބުނެވިދާނެއެވެ. ދިވެހި މިބުގައި މި ހެދޭ ފަތްތަކަކީ ދިވެހިންނަށް ނުހަނު ފައިދާ ކުރާ، ސީދާ ދިވެހިންގެ ސިއްހަތާއި ގުޅުން ހުރި ފަތްތަކެކެވެ.

ދިވެހިން ދިވެހިންގެ ޖެނެޓިކް ސިފަތަކާއި ހިލާފުވުމަކީ ދިވެހިންނާ ބީރައްޓެހި ކަމެކެވެ. ދިވެހިން ދިވެހިވަންތަ ސިފަތަކާއި ދުރަށް ދިއުމުން ދިވެހިންގެ އަސްލު ސޫރަ މި ދަނީ ގެއްލެމުންނެވެ. ދިވެހިންގެ އަސްލު ސިއްހަތު މި ދަނީ ބަލިކަށިވަމުންނެވެ. ދިވެހިން އުޅެންވީ ދިވެހިންގެ ގޮތުގައެވެ. ފެޝަނާއި ތަރައްގީއާއި ތަހުޒީބުގެ ނަމުގައި ދިވެހިން، ދިވެހިންގެ ޖެނެޓިކް ސިފަތަކާ ބީރައްޓެހި ވާކަށް ނުޖެހެއެވެ. ތަރައްގީ އާއި ތަހުޒީބުގެ މަގުގައި ދުނިޔެއާއި ފައިހަމަކުރުމަށް ދިވެހި ޖެނެޓިކްސް އާއި ދެވެހިން ހިލާފުވާކަށްވެސް ނުޖެހެއެވެ! ހަގީގީ ތަރައްގީއާއި ތަހުޒީބަކީ، އަސްލާއި ނަސްލު އޮޅި ނުދާނޭގޮތައް ހޯދާ ގެންނަ ތަރައްގީއާއި ތަހުޒީބެވެ. ބަޔަކު ކުރާތީ ނަކަލުކޮށްގެން ކުރާ ކަންކަމީ ހަގީގީ ތަރައްގީއެއް ނޫނެވެ. އާދޭހެވެ! ދުޅަހެޔޮ، ހަށިހެޔޮ ދިވެހި ހަށިގަނޑެެއްގެ ވެރި ދިވެއްސަކަށް ވާން އެދޭނަމަ، ދިވެހިންގެ ޖެނެޓިކް ސިފަތަކާއި ދުރަށް ނުދާށެވެ! ދިވެހިން އުފެދިފައި މިތިބީ ދިވެހި މާހައުލަށް ފަރިތަ ބައެއްގެ ގޮތުގައެވެ. އެކަން ބަދަލުކުރަން ނޫޅޭށެވެ!