މިއަދުގެ ޑިޖިޓަލް ޒަމާނުގައި، ޓިކްޓޮކް ފަދަ މަންސަތަކުން ވަރަށް ފަސޭހައިން ފޯނަކުން ވެސް ގިނަ ބަޔަކާ ހަމައަށް ވާސިލުވެވޭ ގޮތް ވަނީ މަގުފަހިވެފައެވެ. މިކަމުގެ ސަބަބުން އުފެއްދުންތެރިކަމާއި ގުޅުން ބަދަހިކުރުމަށް ފުރުސަތު ލިބުނު ނަމަވެސް، ވަގުތީ މަޤްބޫލުކަމާއި ހަގީގީ ތަރިއަކަށްވުމުގެ ތަފާތު ވަނީ ކުޑަވެފައެވެ. ޙަޤީޤަތަކީ ޓިކްޓޮކްގައި ފެނުމަކުން ނުވަތަ ވައިރަލްވުމަކުން އެމީހަކު ތަރިއަކަށް ނުވާނެއެވެ. ތަރިއަކަށްވުމަށް ޒިންމާދާރުކަމާއި މުޖުތަމައުއަށް އިޙްތިރާމްކުރުމާއި އަދި މުޖުތަމަޢުއަށް މުހިންމު މެސެޖްތަކެއް ފޯރުކޮށްދިނުމުގެ ގާބިލުކަން ބޭނުންވެއެވެ.

ފަހަކަށް އައިސް ރާއްޖޭގައި ޓިކްޓޮކް ވެފައިވަނީ ހަމައެކަނި މުނިފޫހިފިލުވުމުގެ ވަސީލަތަކަށް ނޫނެވެ. އިޖްތިމާޢީ އަގުތަކާމެދު ކަންބޮޑުވާންޖެހޭ ފަދަ އަމަލުތައް ހިންގާ ތަނަކަށް ވެސް މެއެވެ. އަމިއްލަ މައްސަލަތައް އާންމުކުރުމާއި ލައިވް ސްޓްރީމްތަކުގައި ޖަގަޑާކުރުން ފަދަ ކަންކަން ކުރާ ބައެއް ކޮންޓެންޓް ކްރިއޭޓަރުން އިސްކަންދެނީ އިޙްތިރާމާއި އަދަބުވެރިކަމަށްވުރެ ވިއުއާއި ލައިކްއަށެވެ. މިކަމުގެ ސަބަބުން ރަނގަޅު ކަންކަމަށްވުރެ ނުބައި ކަންކަން މުޖުތަމަޢުގައި ފެތުރުމުގެ ސަގާފަތެއް އުފެދިފައިވެއެވެ.

ޙަޤީޤީ ތަރިއަކަށްވުމަކީ ސަމާލުކަން ހޯދުމެއް ނޫނެވެ. އެއީ ނުފޫޒު ފޯރުވުމެވެ. ޙަޤީޤީ ތަރިއަކު ރަނގަޅު އަޚްލާގާއި އޯގާތެރިކަމާއި އަދި އޭނާގެ މުޚާތަބުންނާއި މުޖުތަމަޢުއަށް އިޙްތިރާމްކުރުމުގެ ނަމޫނާ ދައްކައެވެ. އެމީހުންގެ މަންސަ ބޭނުންކުރަނީ ހަމަނުޖެހުމާއި މައްސަލަ އުފެއްދުމުގެ ބަދަލުގައި އިލްހާމްދިނުމަށާއި ތައުލީމު ދިނުމަށާއި ނުވަތަ މީހުން ބިނާކުރުމަށެވެ. ކްރިއޭޓަރުން ހަނދާންކުރަންޖެހޭ މުހިންމު ކަމަކީ އެމީހުންގެ ކޮންޓެންޓް ބަލާ މީހުންނަށް، ޚާއްސަކޮށް އެމީހުންނަށް ނަމޫނާއެއްގެ ގޮތުގައި ބަލާ ޒުވާނުންނަށް ރަނގަޅު މެސެޖެއް ފޯރުކޮށްދިނުމަށެވެ.

ރާއްޖެއާއި އެހެން ތަންތާގައި ވެސް ޓިކްޓޮކްގެ މަގުބޫލުކަން އިތުރުވަމުންދާއިރު، ކްރިއޭޓަރުން އަމިއްލަ ނަފްސާ ސުވާލުކުރަންޖެހެއެވެ. އަހަރެން މުޖުތަމަޢު އަށް ހިއްސާ ކުރަމުން މިދަނީ ރަނގަޅު މެސެޖެއްތޯއެވެ؟ މަޝްހޫރުކަމަކީ ވަގުތީ އެއްޗެކެވެ. އެކަމަކު އުފައްދާ އަގުތަކާއި މުޖުތަމަޢުއަށް އެމީހެެއްގެ ސަބަބުން ކުރާ އަސަރު ދެމިގެންދާނެއެވެ. އަޅުގަނޑުމެން މަސައްކަތްކުރަންވާނީ ކްރިއޭޓަރުން ހަމައެކަނި އެމީހުންގެ ކޮންޓެންޓަށް ނޫނަސް، އެމީހުންގެ ރިވެތި އަޚްލާޤަށް ވެސް ފަޚުރުވެރިވާ މުޖުތަމައެއް ބިނާކުރުމަށެވެ. ތަރިއަކަށްވުމަކީ ހަމައެކަނި ސޯޝަލް މީޑިއާއިން ފެނުމެއް ނޫނެވެ. އެއީ ރަނގަޅު ސަބަބުތަކަށްޓަކައި މުޖުތަމަޢު އެމީހަކު ބަލައިގަތުމެވެ.

މުޖުތަމަޢުއަށް އިޙްތިރާމްކުރާށެވެ. އަމިއްލަ ނަފްސަށް އިޙްތިރާމްކުރާށެވެ. ޓިކްޓޮކް ބޭނުންކުރަންވީ ހަމަނުޖެހުން އުފައްދާ، އިޖްތިމާޢީ މިންގަނޑަށް ނުފެތޭ ކަންކަމާއި ވާހަަކަ އާންމުކޮސް ހަމައެކަނި އަޑުގަދަކުރުމަކަށް ނޫނެވެ.