ކަނޑުގައި އުޅޭ އެކިކަހަލަ ކާތަކެތީގެ ތެރެއިން ބައެއް އެއްޗެހި ކެއުމުން ބައެއް މީހުންނަށް އެލާޖީތަކާއި ކުރިމަތިވެއެވެ. މިއީ ކަނޑުގެ ދިރުންތަކުގައި ހުންނަ ޕްރޮޓީނުތަކަށް ހަށިގަނޑުގެ ދިފާޢީ ނިޒާމުން ދައްކާ ރައްދެކެވެ. މި އެލާޖީތައް މައިގަނޑު ގޮތެއްގައި ބެހިގެންވަނީ ދެ ބަޔަކަށެވެ.

އެންމެ އާންމުކޮށް ފެންނަނީ ޝެލްފިޝް އެލާޖީއެވެ. ނުވަތަ ތޮށިގަނޑުގެ ތެރޭގައި ރައްކާތެރިވެފައިވާ ދިރުންތަކުގެ މަސްތަކުން ވާ އެލާޖީއެވެ. މީގެ ތެރޭގައި ހިމެނެނީ ކަކުނި، ގޮޅާ، ރާކަނި، އޮއިސްޓަރ، އަދި އިއްސާއި ޑިނގާ ފަދަ ދިރުންތަކެވެ. މި އެލާޖީގެ އާންމު އަލާމާތްތަކުގެ ތެރޭގައި ހިމެނެނީ ހަންގަނޑުގައި ބިހިނެގުމާއި ކަހާ ހިރުވުމާއި ދުޅަވުމެވެ. (ޚާއްޞަކޮށް ތުންފަތް، ދޫ ނުވަތަ ކަރުގައި). އަދި ހޮޑުލުން، ބޭރަށްހިންގުން، ނޭވާލަން އުނދަގޫވުން އަދި އެނަފިލެކްސިސް ޝޮކް (ފުރާނައަށް ނުރައްކާވެދާނެ ހާލަތެއް) ފަދަ ކަންކަން ހިމެނެއެވެ.

ދެވަނަ ބާވަތަކީ މަސްމަހާމެއްސަށް ވާ އެލާޖީއެވެ. މީގެ ތެރޭގައި ހިމެނެނީ ކޯރުމަސް، ކަނޑުމަސް، ވެހިމަސް އަދި ފަރުމަހާއި ސީފުޑުގެ މަސްތަކެވެ. މަހަށް އެލާޖިކްވާ މީހަކު ޝެލްފިޝްއަށް އެލާޖިކް ނުވުމާއި، ޝެލްފިޝްއަށް އެލާޖިކްވާ މީހަކު މަހަށް އެލާޖިކް ނުވުމަކީ އެކަށީގެންވާ ކަމެކެވެ. އެހެނީ މީގައި ހުންނަ ޕްރޮޓީން ތަކުގެ މިންވަރާއި ބާވަތްތައް ތަފާތު ވާތީއެވެ.

މި އެލާޖީތައް ދެނެގަތުމަށް ބޭނުންކުރާ ގޮތްތަކުގެ ތެރޭގައި ލޭގެ ޓެސްޓް ހެދުން (އައިޖީއީ އެންޓިބޮޑީސް ބެލުމަށް) އަދި ކޮންޓްރޯލްކުރެވިފައިވާ މާހައުލެއްގައި ކާއެއްޗެހި ކާންދީގެން ބެލުން ހިމެނެއެވެ.

މި އެލާޖީތަކުން ދުރުވުމަށް އެންމެ މުހިންމު ކަމަކީ އެލާޖީވާ އެއްޗެހި ބޭނުން ނުކުރުމެވެ. އެހެންކަމުން، ކާއެއްޗެހީގެ ލޭބަލްތައް ރަނގަޅަށް ކިޔަންޔަންވާނެއެވެ. އެއީ ބައެއް ފަހަރު ކާނާގައި ސީފުޑް ހިމެނިފައި ހުރެދާނެތީއެވެ. އަދި އެނަފިލެކްސިސްގެ ނުރައްކާ އޮތް ނަމަ، އެޕިނެފްރިން އޮޓޯ-އިންޖެކްޓަރ (އެޕިޕެން) އަބަދުވެސް އަތުގައި ބަހައްޓަންވާނެއެވެ. ހަމައެހެންމެ، ރެސްޓޯރަންޓްތަކުން ކެއުމަށް އޯޑަރުކުރާއިރު، އެލާޖީގެ މަޢުލޫމާތު ކުރިން އަންގަންވާނެއެވެ.

ސީފުޑަށް އެލާޖިކްވުމަކީ ނުރައްކާތެރި ކަމަކަށް ވެދާނެތީ، މިފަދަ އެލާޖީއެއް ހުރިކަމަށް ޝައްކުކުރެވޭނަމަ، ލަސްނުކޮށް ޑޮކްޓަރަކަށް ދައްކަން ޖެހެއެވެ. އަދި އެލާޖީ ހުރިކަން އެނގޭނަމަ، އެކަމާ ގުޅޭގޮތުން ޑޮކްޓަރުގެ އިރުޝާދުތަކަށް ފުރިހަމައަށް ތަބާވާންވާނެއެވެ. އެއީ ރައްކާތެރި އަދި ދުޅަހެޔޮ ދިރިއުޅުމަކަށް މުހިއްމު ކަމެކެވެ.

ސީފުޑަށް އެލާޖިކްވާ މީހުން ދިރިއުޅުމުގައި ދިމާވާ ގޮންޖެހުންތަކުގެ ތެރޭގައި ކެއުމުގެ ކަންކަން ރާވައި ހިންގުމުގައި ދަތިތަކާ ކުރިމަތިލާން ޖެހުން ހިމެނެއެވެ. މިސާލަކަށް، ގޭގައި ކައްކާއިރު ވަކި ބާވަތްތަކެއް ބޭނުން ނުކުރެވުމާއި، ބޭރުގައި ކައިއުޅޭއިރު ރެސްޓޯރަންޓްތަކުން ކާއެއްޗެހި ނެގުމުގައި އުނދަގޫވުން ފަދަ ކަންކަން ފާހަގަކުރެވެއެވެ. ނަމަވެސް، މިފަދަ ގޮންޖެހުންތަކާ ކުރިމަތިލުމަށް ރަނގަޅު ރޭވުންތެރިކަމާއެކު ތައްޔާރުވެ ތިބުމަކީ މުހިންމު ކަމެކެވެ.

އެލާޖީ ހުންނަ މީހުން އަމަލުކުރަން ޖެހޭ މުހިންމު ކަންތައްތަކުގެ ތެރޭގައި އަންނަނިވި ކަންކަން ހިމެނެއެވެ:

1. އެލާޖީ ހުންނަކަން އެހެހެން މީހުންނަށް އެންގުން: ޚާއްޞަކޮށް ރެސްޓޯރަންޓްތަކުގައި ކައިއުޅޭއިރު، ކާބޯތަކެތި ތައްޔާރުކުރާ ފަރާތްތަކަށް އެލާޖީގެ މައުލޫމާތު ދިނުން.

2. ކާއެއްޗެހީގެ ލޭބަލްތައް ރަނގަޅަށް ކިޔުން: ގަންނަ ކާއެއްޗެހީގެ ލޭބަލްތައް ރަނގަޅަށް ކިޔައި، އޭގައި އެލާޖިކްވާ އެއްޗެހި ހިމެނޭތޯ ބެލުން.

3. އަމިއްލައަށް ކެއްކުމަށް އިސްކަންދިނުން: ވީވަރަކުން ގޭގައި ކައްކައިގެން ކެއުމަށް އާދަކުރުން. މިގޮތުން އެލާޖިކްވާ އެއްޗެހި ނުހިމެނޭ ކާނާ ތައްޔާރުކުރެވޭނެއެވެ.

4. ބަދަލު ކާނާ ދެނެގަތުން: އެލާޖިކްވާ ކާނާގެ ބަދަލުގައި ބޭނުންކުރެވިދާނެ އެހެނިހެން ކާނާ ދެނެގަނެ، އެތަކެތި ބޭނުންކުރަން ދަސްކުރުން.

5. އެޕިޕެން އަބަދުވެސް އަތުގައި ބެހެއްޓުން: އެނަފިލެކްސިސްގެ ނުރައްކާ އޮތްނަމަ، ޑަކްޓަރެއްގެ ލަފާގެ މަތިން އެޕިޕެން އަބަދުވެސް އަތުގައި ބަހައްޓައި، އެ ބޭނުންކުރާނެ ގޮތް ދަސްކޮށްގެން ތިބުން.

ސީފުޑަށް އެލާޖިކްވުމަކީ ފުރާނައަށް ނުރައްކާވެދާނެ ކަމަކަށް ވުމާއެކު، މިކަމާ ދޭތެރޭ ސަމާލުކަން ދިނުމަކީ ވަރަށް މުހިންމު ކަމެކެވެ. އެލާޖީ ހުންނަ މީހުން އެކަމާ ގުޅޭގޮތުން ހޭލުންތެރިވެ، ޑޮކްޓަރުގެ ލަފާ ހޯދައި، ރައްކާތެރި ފިޔަވަޅުތައް އަޅަންވާނެއެވެ. އަދި އާއިލާއާއި ރަހުމަތްތެރިންވެސް މިކަމާ ގުޅޭގޮތުން މައުލޫމާތު ހޯދައި، އެލާޖީ ހުންނަ މީހުންނަށް އެހީތެރިވެދޭން މަސައްކަތްކުރަންވާނެއެވެ. މިގޮތަށް އަމަލުކުރުމުން، ސީފުޑަށް އެލާޖިކްވާ މީހުންނަށްވެސް ރައްކާތެރި އަދި ދުޅަހެޔޮ ދިރިއުޅުމެއް އުޅެވޭނެއެވެ.