ވާދަވެރިކަމަކީ އެކަމެއްގެ ސަބަބުން ހެވާއި ނުބައި ފާޅުވެ އާއްމުވެދާ ކަމެކެވެ. ވާދަވެރިން ވާދަކުރާ ކަމެއްގެ ޠަބީއަތުން އެކަމެއްގެ ތެރެއިން ނުކުންނަ ނަތީޖާ ހިތިވެފައި ފޮނިވުން ތަފާތުވެގެން ދެއެވެ. އެގޮތުން ވިޔަފާރީގައި އޮންނަ ވާދަވެރިކަމަކީ މިފަދަ އެއްޗެކެވެ.

ވިޔަފާރިވެރިން އެއްބަޔަކު އަނެއްބަޔަކާ ވާދަކުރާން ޖެހޭނަމަ، ނުވަތަ ވިޔަފާރީގެ ބަހުރުވައިން ބުނާނަމަ، "ކޮންމެޕިޓަން ހައި" ވެއްޖެނަމަ ތަކެތީގެ އަގަށް ހެޔޮ ބަދަލުތަކެއް އާދެއެވެ. މިއީ ވިޔަފާރީގެ އަސާސީ އުސޫލެކެވެ. ބައެއްފަހަރު އަހަރެމެންގެ މުޖުތަމައުތަކުން މި އުސޫލުތައް ފެނިގެން ދިޔަނަމަވެސް ބައެއްހާލަތްތަކުގައި މި އުސޫލުންކަންކަން ނުވާތަން ފެނެއެވެ. ވާދަކުރާންތިބޭ ވިޔަފާރިވެރިން އެކައްޗެއް ކިޔާފައި ތަކެތީގެ އަގު ހެޔޮނުކޮށް ތިބެއެވެ. 

މިއީ އެއްވެސް ބަޔަކަށް ދެރަބަހެއް ބުނަން ބުނާ އެއްޗެއް ނޫނެވެ! ގިނަ ވިޔަފާރިވެރިންނަށް ތަކެއްޗާއި ިހިދުމަތުގެ އަގު ބޮޑުކުރަންޖެހޭ ސަބަބުތައް ވަރަށް ގިނައިން ފެނެއެވެ. ނަމަވެސް ތަކެއްޗާ ހިދުމަތުގެ އަގު ހެޔޮކުރަންޖެހޭނެ ހަމަ އެއްމެ ސަބަބެއްވެސް ގިނަ ވިޔަފާރިވެރިންނަށް ނުފެނެއެވެ. ކުޑަކުޑަ މިސާލަކަށް ބަލާލަމާ ހިނގާށެވެ. ފިހާރަތަކަށް ގެނެސްފައި ހުންނަ ވޭމާ ތަރުކާރީފަދަ ތަކެތި، ހަލާކުވަމުންދާ އިރުގައިވެސް އެތަކެތީގެ އަގު ހެޔޮކޮށްލާތަނެއް މަދުން ނޫނީ ނުފެނެއެވެ. ގެރެންޓީހަމަވަމުންދާ ތަކެތި އަގުހޮކޮށްލުމުގެ ވިސްނުން މަދު ވިޔަފާރިވެރިއެއްގެ ކިބައިގައި ނޫނީ ނުހުރެއެވެ. އަދި ކިއެއް، ގެރެންޓީ ހަމަވެފައި ހުއްޓެއްކަމަކު، އޭގެ އަސްލު އަގުގައި އަދިވެސް އެ އެއްޗެއް ވިއްކަން ބަހައްޓާފައި އެބަ ހުރެއެވެ. މިފަދަކަންކަން މިހެން ހުރުމާއި އެކު، ތަކެތީގެ އަގުހެޔޮކޮށްލަންޖެހޭ ސަބަބެއް ފެންނަ ވިޔަފާރިވެރިއަކު މަދޭ ނުބުނެވޭނެ ހެއްޔެވެ؟

ދުނިޔޭގެ ބޮޑެތި ބާޒާރުތަކުގައި ތަކެތީގެ އަގުތަކަށް އަންނަ ބަދަލުތައް އެއީ ސަބަބެއް ކަމަށް ދައްކައިގެން ތަކެތީގެ އަގު ބޮޑުކުރެއެވެ. އެބުނާ ބޮޑެތި ބާޒާރުތަކަށް އެ އައި ބަދަލަކުން ވިޔަފާރިވެރިން އެ ގެންނަ މުދަލުގެ އަގަށް ބަދަލެއް ނައެއްކަމަކު، އެފަދަ ސަބަބުތައް ދައްކައިގެން އަގު މައްޗަށް ޖައްސާލައެވެ. 

އެކިކަހަލަ ހިދުމަތްދޭ ފަރާތްތަކުން، ހާއްސަކޮށް އެކިކަހަލަ ދަތުރުފަތުރު ކުރުމުގެ ހިދުމަތްތައް ދޭ ފަރާތްތަކުން، ތެލުގެ އަގުތަކަށް އަންނަ ބަދަލުތަކާއި ގުޅިގެން އެ ހިދުމަތްތަކުގެ އަގަށް ބަދަލު ގެނެއެވެ. ނަމަވެސް ގެނެވޭ ހަމައެކަނި ބަދަލަކަށް ވަނީ އަގު ބޮޑުވުމެވެ. ތެލުގެ އަގު ބޮޑުވާ ކޮންމެ ފަހަރަކު، އެ ހިދުމަތްތަކުގެ އަގު ބޮޑުކޮށްލެވެއެވެ. ނަމަވެސް ހިތާމައަކީ ތެލުގެ އަގު ހެޔޮވުމުން، އެ ބޮޑުވި ހިދުމަތުގެ އަގުތައް ހެޔޮނުވާތަނެވެ. އެފަދައިން ތެލުގެ އަގު ކިތައްމެ ހެޔޮވިޔަސް ހިދުމަތުގެ އަގުތަކަށް ބަދަލެއް ނާދެއެވެ. ނުވަތަ އަންނަތަން ފެންނަނީ ވަރަށްވެސް މަދުންނެވެ. ދެންވެސް އެގޮތަށް އަގުތައް ކިތައްމެ ހެޔޮވެފައި ހުރެމެ، އަނެއްކާވެސް ބޮޑުވެއްޖެނަމަ ހިދުމަތްތަކުގެ އަގު އަނެއްކާވެސް އުފުލެއެވެ. މިއީ އެކަމުގެ ތަކުލީފު ދެރަ ނިކަމެތި ރައްޔިތުމީހާ އުފުލަން ޖެހޭ ކަންކަމެވެ. ތަނަވަސްކަމުގައި ވިޔަފާރިކުރާމީހާއަށް މިކަންކަމުގައި ދަތިކަމެއް އިހުސާސް ނުވެދާނެއެވެ.

އާއްމުގޮތެއްގައި ވިޔަފާރިތަކުގެ ތެރޭގައި އުފެދޭ ވާދަވެރިކަމުގައި އެއްބައެއްގެ މައްޗަށް އަނެއްބަޔަކު ކުރިހޯދަން އުޅޭތަން ފެނެއެވެ. އެއް ބަޔަކަށް ވުރެ އަނެއްބަޔަކުގެ ވިޔަފާރި ފުޅާކޮށް ބޮޑުކުރާން އުޅޭތީ ފެނެއެވެ. ނަމަވެސް މި ކަންކަމުން ނުކުންނަ ހެޔޮ ނަތީޖާ ވަރަށްވެސް މަދެވެ. އާއްމު ރައްޔިތުންނަށް މިކަންކަމުގައި ލިބޭ ލުޔެއް ފަސޭހައެއް ނުފެނެއެވެ. ތަކެތީގެ އަގަށް ހެޔޮ ބަދަލެއް އަންނަ ތަނެއް ނުފެނެއެވެ. ނަމަވެސް ފެނިގެންދަނީ އެއް ވިޔަފާރި އަނެއް ވިޔަފާރިއާއި ޖެހި، ހަސަދަވެރިކަމާއި ރުޅިވެރިކަން އުފަންވާތަނެވެ. އެއް ބަޔަކު އަނެއްބައެއްގެ ވިޔަފާރިއަށް ގެއްލުންދޭ މަންޒަރެވެ. ކޮންމެވެސް ގޮތަކުން އަނެކާގެ ވިޔަފާރި "ފުނޑާލަން" އުޅޭ ތަނެވެ. 

ތަކެތީގެ އަގު ހެޔޮކޮށްގެން ކުރިއަރާ ދާން އުޅޭތަނެއް ނުފެނެއެވެ. ހަސަދަވެރިކަމުގައިވެސް އަގު ހެޔޮކޮށްލަން ކީއްތޯއެވެ؟ އެހެން ވިޔަފާރިވެރިންގެ މުދަލައް ގެއްލުން ދިނުމާއި އެހެންވިޔަފާރިތަކަށް ހުރި ފުރުސަތުތައް ހަނިކުރުމާއި އެހެން ވިޔަފާރިވެރިންނަށް ޖެއްސުން ކޮށްގެން ނޫނީ ވިޔަފާރިވެރިންނަށް ކުރި ނޭރޭނީތޯއެވެ؟ 

މިކަންކަން މިމަގުން ހިނގުމުން، ހުރިހާ ދެރައެއް ލިބެނީ ނިކަމެތި ރައްޔިތުންނަށެވެ. ވިޔަފާރިތައް ގިނަވެ ވާދަވެރިކަން އައިސް ތަކެއްޗާއި ހިދުމަތުގެ އަގު ހެޔޮވާނޭ ކަމުގެ އުންމީދުގައި ތިބި އާއްމުންމަށް، ވިޔަފާރިތައް ގިނަވެ ވާދަވެރިކަން އިތުރުވުމުން މި ލިބެނީ އެކިކަހަލަ ގެއްލުން ތަކެވެ. އެންކަމުން މިއީ ވިސްނާލަން ޖެހޭ ކަމެކެވެ. މިއީ ދައްކަން ޖެހޭ ވާހަކައެވެ. މިއީ އާއްމު ދެރަ ނިކަމެތި މީހާގެ އާދޭހެވެ!