ހެޔޮކަމުގެ ޚާއްޞަ މައްސަރުތަކާއި މޫސުމްތަކެވެ. ދުވަސްތަކާއި ރޭތަކެވެ. މީސްތަކުންނަށްވާ ރަޙުމަތެއް ކަމުގައެވެ. ހެޔޮ ޢަމަލުތަކުގައި ކުރިއަރައިދިއުމަށް ހިތްވަރުދޭ ރަނުގެ ފުރުޞަތުތަކެވެ. ކުރެވިފައިވާ ކުށްފާފަތައް ފޮހެލައި ނަފުސު ޠާހިރުކޮށްލުމަށްވާ ނަސީބެއްގެ ގޮތުގައި މާތްﷲ ދެއްވައިފައިވާ ދެއްވުންތަކެވެ. މިގޮތުން ޙައްޖު މަހުގެ ނުވަވަނަ ދުވަސް ކަމުގައިވާ ޢަރަފާތް ދުވަހަކީ މި ފަދަ ވަރަށް ވެސް މުހިންމު މަތިވެރި ދެއްވުމެކެވެ.

ދުވަސްތަކުގެ ތެރެއިން އެންމެ މާތް މި ދުވަސް، ވަރަށް ގިނަ ގޮތްގޮތުން މާތްވެ މަތިވެރި ވެގެންވެއެވެ. އުޑުތަކާއި ބިން ޚަލްޤުކުރެއްވި ދުވަހުގައި މާތްﷲ ވަނީ އަހަރުގެ މަސްތަކުގެ ތެރެއިން ހަތަރު މަހެއް ޙުރުމަތްތެރި ކުރައްވައި މާތް ކުރައްވައިފައެވެ. އަދި ޢަރަފާތް ދުވަސް މި ވަނީ މި މަސްތަކުގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ ޙައްޖު މަހުގައެވެ. އެހެންކަމުން ޙުރުމަތްތެރި ކުރެވިގެންވާ ހަތަރު މަހުގެ މާތްކަން މި ދުވަހަށް އެބަ ލިބެއެވެ. އަދި ހަމަ އެހެންމެ އެ މަހުގެ ދުވަސްތަކު ތެރޭގައި ހިމެނި އެ މާތްކަން ވެސް މި ދުވަހަށް އެބަ ލިބެއެވެ. ޙައްޖުގެ ތިން މަހަކީ ޝައްވާލުމަހާއި ޛުލްޤައިދާމަހާއި ޛުލްޙިއްޖާމަހެވެ.

މީގެ އިތުރުން ޢަރަފާތް ދުވަސް ހިމެނެނީ ޙައްޖުމަހުގެ ފުރަތަމަ ދިހަ ދުވަހުގެ ތެރޭގައެވެ. މި ދިހަ ދުވަހަކީ ދުވަސްތަކުގެ ތެރެއިން އެންމެ މާތް ދިހަ ދުވަހެވެ. ނަބިއްޔާ ﷺ ޙަދީޘްފުޅެއްގެ މާނައިގައި ވެއެވެ: "މި ދިހަ ދުވަހަށްވުރެ ﷲ ހަޟްރަތުގައި ހެޔޮ ޢަމަލުތައް ކުރުން ލޮބުވެތިކަން ބޮޑުވެގެންވާ ދުވަސްތަކެއް ނުވެއެވެ. އެބޭކަލުން ދެންނެވޫއެވެ. އޭ ﷲގެ ރަސޫލާ އެވެ! ﷲގެ މަގުގައި ޖިހާދުކުރުމަށްވުރެ ވެސް ތޯއެވެ. ޙަދީޘްކުރެއްވިއެވެ. ﷲގެ މަގުގައި ޖިހާދު ކުރުމަށް ވުރެ ވެސް މެއެވެ. އޭނާގެ ނަފުސާއި މުދަލާ އެކު ޖިހާދަށް ނިކުމެ، އެ އިން އެއްވެސް އެއްޗަކާއިގެން އެނބުރި ނައި މީހާ ފިޔަވައެވެ."

ޢަރަފާތް ދުވަހަކީ މި ދިހަ ދުވަހުގެ ތެރެއިން ވެސް އެންމެ މާތް ދުވަހެވެ. އެހެންކަމުން މުޅި އަހަރުގެ ހުރިހާ ދުވަސްތަކުގެ ތެރެއިން ވެސް އެންމެ މާތް މަތިވެރި ދުވަހަކީ މި ދުވަހެވެ. މި ދުވަހުގެ ރޯދަ އާއި މި ދުވަހުގެ ދުޢާ އަށް ވެސް ވަނީ ޚާއްޞަ މަތިވެރިކަމެއް ލިބިފައެވެ. އިސްވެދިޔަ އަހަރާއި ކުރިއަށް އޮތް އަހަރުގެ ފާފަތައް ފުހެލައިދޭ ރޯދައެކެވެ. އަދި އެންމެ ހެޔޮ ދުޢާއަކީ މި ދުވަހުގެ ދުޢާއެވެ. އަދި ޙައްޖުގެ އަޅުކަމުގެ އެންމެ މުހިއްމު ރުކުން ކަމުގައިވާ ޢަރަފާތް ބިމުގައި މަޑުކުރުން ވެސް ވަނީ މި ދުވަހުގައެވެ. އެންމެ ގިނަ ބަޔަކު ނަރަކައިން މުއްތިކުރެވޭ ދުވަހަކީވެސް މި ދުވަހެވެ.

ނަބިއްޔާ ﷺ ޙަދީޘްކުރައްވާފައިވާ ބަސްފުޅެއްގެ މާނައިގައިވެއެވެ: "ޢަރަފާތް ދުވަހު ރޯދަ ހިފުމުގެ ސަބަބުން، އިސްވެ ދިޔަ އަހަރުގެ ފާފައާއި ކުރިއަށް އޮތް އަހަރުގެ ފާފަ ފުއްސަވާ ދެއްވާނެކަމަށް، ﷲ تعالیގެ ޙަޟްރަތުން ތިމަންކަލޭގެފާނު އުންމީދުކުރައްވަމެވެ." (رواه مسلم)

އަދިވެސް ޙަދީޘެއްގެ މާނައިގައިވެއެވެ: "އެންމެ ހެޔޮ ދުޢާއަކީ ޢަރަފާތް ދުވަހުގެ ދުޢާއެވެ. އަދި ތިމަންކަލޭގެފާނާއި ތިމަންކަލޭގެފާނުގެ ކުރީގެ ނަބީބޭކަލުން ވިދާޅުވި އެންމެ ހެޔޮ ދުޢާއަކީ: (لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَحْدَهُ لَا شَرِيكَ لَهُ لَهُ الْمُلْكُ وَلَهُ الْحَمْدُ وَهُوَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٍ) މި ދުޢާއެވެ."

އެހެންކަމުން ބުއްދިވެރިއަކީ މިފަދަ ފުރުޞަތުތަކުގެ ބޭނުން އެންމެ ހެޔޮގޮތުގައި ހިފައި ހެޔޮ ޢަމަލުތައް ކުރުމަށް ގަދައަޅައި މަސައްކުރާ މީހާއެވެ. 

 

(ޢަރަފާތް ދުވަހުގެ މާތްކަން - އައްޝެއިޚް އަބްދުﷲ ޙުސެއިން؛ ދީނުގެ މަގު އަދަދު 27, ޞ.2 - 01 ޖުލައި 2022)