ޙަސަދައަކީ މީހަކަށް ލިބުނު މޮޅުކަމަކާ މެދު ތިމާގެ ހިތްދަތިވުމާއި އެ މޮޅުކަން ފިލައިދިއުމަށް އެދޭ އެދުމެވެ. އެއީ ނަފްސާނީ ބަލިތަކުންކުރެ ބައްޔެކެވެ. އާންމު ގޮތެއްގައި އެކަން މެދުވެރިވަނީ އެއްކޮށް އުޅޭ މީހުންގެ މެދުގައެވެ. އެކަކަށް ލިބުނު މޮޅުކަމަށް އަނެކަކު ނުރުހުންތެރިވުމެވެ. މިއީ ޝައިތާނާގެ ދަންތުރަތަކުގެ ތެރެއިން އެންމެ ބޮޑު ދަންތުރަ ވެސް މެއެވެ. ތިބާއަށް ނުލިބި އަނެކާއަށް ލިބުނު ނިޢުމަތް ފިލައިދިއުމަށް އެދޭ އެދުމެވެ. ނުވަތަ ތިމާއަށް ލިބޭ ނިޢުމަތެއް އަނެކާއަށް ލިބުމަށް ނޭދުމެވެ. މި ކަމަކީ ބައެއް އިންސާނުންގެ ކިބައިން ފެންނަ ނުރަނގަޅު ހަޑިމުޑުދާރު ސިފައެކެވެ.

ޙަސަދަވެރިކަމުގެ ސިފައަކީ މުސްލިމުންގެ މެދުގައި އޮންނަންޖެހޭ އެއްބަނޑުއެއްބަފައިކަމާ ދިމާ އިދިކޮޅު ސިފައެކެވެ. ތިމާގެ ނަފުސަށް އެދޭއެދުން އަނެކާއަށް އެދުމަކީ އެއްބަނޑުއެއްބަފައިކަމުގެ ސިފައެވެ. ބުޚާރީ އާއި މުސްލިމުގައި ރިވާކުރައްވައިފައިވާ ހަދީޘެއްގެ މާނައިގައި ވެއެވެ. އަނަސް ބިން މާލިކުގެ ކިބައިން ރިވާވެގެން ވެއެވެ. ނަބިއްޔާ ﷺ ހަދީޘްކުރައްވިއެވެ. "ތިބާގެ އަމިއްލަ ނަފުސަށް ލޯބިކުރާ ކަންތައްތައް ތިބާގެ އަޚާއަށް ލޯބިކޮށްފުމަށް ދާންދެން ތިޔަބައިމީހުންގެ ތެރެއިން އެއްވެސް މީހެއްގެ އީމާންކަން ފުރިހަމަނުވާނެ އެވެ."

ޙަސަދަވެރިކަމަކީ ﷲ تعالیއާ ދެކޮޅުވެރިވުމުގެ ޢަމަލެއް ކަމުގައި ވެސް ބެލެވިދާނެއެވެ. އެހެނީ ޙަސަދަވެރިޔާ އެ ނުރުހެނީ ﷲ تعالیގެ އިރާދަފުޅުން އެ އިލާހުގެ އަޅަކަށް ދެއްވި ނިޢުމަތާ މެދުއެވެ. ﷲ تعالی އެ ކަމަށް ލޯބިވެވޮޑިގެންވާ ޙާލު ނިޢުމަތް ދެއްވުމުން އެ ނިޢުމަތެއް ނެތި ދިއުމަށް އެދޭނީ ކޮންފަދައަކުންތޯއެވެ؟ އެއީ ﷲ تعالیގެ ނިޔާއާ ވެސް ދެކޮޅު ކަމެކެވެ. ޙަސަދަވެރިޔާ އެ ނުރުހެނީ ﷲ تعالی އަޅުތަކުންނަށް ދެއްވާ ފަޟްލުވަންތަކަމަށެވެ. ﷲ تعالیގެ ކޯފާއެއް މި ކަމުގައި އަތުވެދާނެތީ އެބަޔަކު ބިރުވެތިވާން ޖެހޭނެއެވެ.

މުޢާވިޔާ ބުން އަބީ ސުފްޔާނު رضي الله عنه ވިދާޅުވިއެވެ. "ނިޢުމަތްތަކުގެ މައްޗަށް ޙަސަދަވެރިވާ މީހަކު ފިޔަވައި ކޮންމެ މީހެއް ވެސް ތިމަންކަލޭގެފާނަށް ރުއްސިދާނެއެވެ. ފަހެ ނިޢުމަތް ފިލައިދިއުން ނޫން އެހެން ގޮތަކުން ހަސަދަވެރިޔާ ނުރުހޭނެކަން ކަށަވަރެވެ."

އޭ ލޮބުވެތި މުސްލިމް ދިވެހި ދަރިންނޭވެ! އެ މީހެއްގެ ހިތުގައި އެހެން މީހަކަށް ޙަސަދައެއް އޮތް މީހަކު ދަންނާށެވެ. ފަހެ ތަޤްވާވެރިކަމާއި ކެތްތެރިކަމުގެ ޒަރިއްޔާއިން އެ މީހެއްގެ ނަފުސުން އެކަން ނައްތައިލަން މަސައްކަތްކުރާށެވެ. ފަހެ ތިބާގެ ހިތުން ޙަސަދަ ފިލުވައިލުމަށް ގަދައަޅާ މަސައްކަތްކޮށްފި މީހާއަށް ދެ ދުނިޔޭގެ ފަލާޙާއި ކާމިޔާބު ހުއްޓެވެ. ތިބާގެ ނަފުސުގެ މައްޗަށް ގަދަވެގަންނާށެވެ. އަދި ތިބާގެ މުސްލިމު އަޚާ މޮޅުވެ ކުރިއަރައިދިއުމަށް އެދޭ މީހަކަށް ވާށެވެ. ފަލާޙާއި ކާމިޔާބަކީ އަމިއްލަ ނަފުސުގެ އެދުން ދުރުކޮށްފި މީހާއަށް އޮތް އެއްޗެކެވެ.

 

(ޙަސަދަވެރިކަން - އައްޝެއިޚް މުޙައްމަދު އަފްޟަލް؛ ދީނުގެ މަގު އަދަދު 26, ޞ.1 - 24 ޖޫން 2022)