ވިދާ ގުގުރުމަކީ ވަރަށް އާންމު ކަމެއް. މިއީ އެއްބަޔަކު ވަރަަށް ބިރުވެސް ގަންނަ ކަންކަން. އެހެންކަމުން ވިދުމާއި އަދި ގުގުރުމާއި ބެހޭގޮތުން އެނގެނީ ކިހާ މިންވަރަކަށް؟ ވިދުމަކީ އުޑުމަތިން ފެންނަ އަލީގެ ރޮނގުތަކަށް ކިޔާ ނަމެއް. ވިދާއިރު މި އުފެދޭ އަލީގެ ރޮނގުތަކަކީ ކަރަންޓުގެ ބާވަތެއް. އުޑުމަތީގައި ހުންނަ ވިލާގަނޑުތަކުން ވިދުވަރު އުފެދޭ. މިކަން ދިމާވަނީ ވިލާގަނޑުގައި ހުންނަ ފިނި ވަޔާއި ހޫނުވައިގެ ފިނިހޫނުމިނުގެ ފަރަގު ބޮޑުވުމުން. މިގޮތަށް ދިމާވުމުން ފައްސި އަދި ނައްސި ހަކަތައެއް ވިލާގަނޑުގެ ތެރޭގައި އުފެދޭ. އެއާއި އެކު ފައްސި ހަކަތަ އެކުލެވޭ ވައިތައް ވިލާގަނޑުގެ މައްޗަށް ދަތުރުކުރާއިރު ނައްސި ހަކަތަ އެކުލެވޭ ވައިތައް ވިލާގަނޑުގެ ތިރިއަށް އާދޭ. އެއީ ފައްސި ހަކަތަ އެކުލެވޭ ވަޔަށްވުރެ ނައްސި ހަތަކަ އެކުލެވޭ ވައިގެ ބަރުދަން ބަރުކަމުން. މިގޮތައް މިކަންތައް ހިނގާއިރު ނައްސި އަދި ފައްސި ވައިގައި ހުންނަ "އެތިކޮޅުތައް" ނުވަތަ ޕާޓިކަލްސްތައް ބޮޑުވޭ. އެއާއި އެކު ކަރަންޓުގެ ވަރުގަދަ ހަކަތައެއް ވިލާގަނޑުގައި އުފެދޭ. ނަތީޖާ އަކީ އެ ކަރަންޓު، އަލީގެ ގޮތުގައި ފެނުން. ވިދުވަރުގައި މި ހުންނަ ކަރަންޓު ނުވަތަ އައްޔަކީ ވަރަށް ހޫނު ގަދަ އެއްޗެއް. ދިރާސާވެރިން ދެކިލައްވާ ގޮތުގައި މި ކަރަންޓު ނުވަތަ އަލީގެ ހޫނުމިން އިރުގެ ހޫނުމިނަށްވުރެ ފަސް ގުނަ ހޫނުގަދަ. ނަމަވެސް އެއީ ވަރަށް އަވަސް ކުއްލި ހޫނެއް. މި ހޫނުގެ ސަބަބުން ޖައްވުގައި ހުންނަ ވައިތައް ކުއްލި ގޮތަކަަށް ފުޅައިވެ ފެތުރިގަނޭ. އެއާއިއެކު ޖައްވަށް އާދަޔާހިލާފު ކުއްލި ގުޑުމެއް އާދޭ. މި ގުޑުމުގެ ނަތީޖާއެއްގެ ގޮތުން ގުގުރީގެ އަޑު އުފެދޭ. ވިދުމަށް ފަހު އިވޭ ގުގުރީގެ އަޑު އުފެދެނީ މި ސަބަބާއި ހުރެ. ބައެއްފަހަރު މި ހޫނުގެ ސަބަބުން އަލިފާން ރޮނގު ރޮނގު ޖައްވުގައި އުފެދޭ ގޮތްވޭ. އެއަށް ހޮނު އެޅުމޭ ކިޔާ.