ބަވަނަވެފައިވާ މި ދުނިޔޭގައި ދުނިޔޭގެ ހުރިހާ ގައުމެއްމެ މި އޮންނަނީ ގުޅި ލާމެހިފައެވެ. ބައިނަލްއަގުވާމީ ބޮޑެތި މުއާހަދާތަކުގެ ދަށުގައި އެއްބައިވެ އެކަތިގަނޑަކަށް ވެފައެވެ. ބައިނަލްއަގުވާމީ ޖަމާއަތްތަކުގައި ބައިވެރިވެ، އެއްގައުމު އަނެއްގައުމާއި ސިޔާސީގޮތުން މި އޮންނަނީ ބަދަހި ގުޅުންތަކެއް އުފައްދާފައެވެ. މިފަދަ ބައިނަލްއަގުވާމީ ކިތައްމެ ކިތައްމެ ޖަމުއިިއްޔާއެއް ވި ވަނީ އުފަންވެ ފައްކާވެފައެވެ. އެގޮތުން އެ ހުރިހާ ގައުމުތަކެއް އެއްކޮށް ހިއްސާކުރާ އެއް ކަންތައްތަކެއް ހުރެއެވެ. އޭގެތެރެއިން އެންމެ އާންމު އެކައްޗަކީ ސިއްހީ ފަރުވާ އާއި ބޭސްވެރިކަމެވެ.

ދުނިޔޭގެ ބާރުހުރި، ބަސްވިކޭ ގައުމުތަކުން ހޯދާ ދިރާސާތަކަކީ އެހެން ގައުމުތަކުން ބަލައިގަނެ އޭގެ މައްޗަށް ފިޔަވަޅު ނަގާ ދިރާސާތަކެކެވެ. ހަމަ އެފަދައިން އެފަދަ ގައުމުތަކާއި ކުންފުނިތަކުން އުފައްދާ ސިއްހީ ދާއިރާގެ މެޝިނަރީސް އާއި އުފައްދާ ބޭސްތަކަކީވެސް ދެން ތިބި ގައުމުތަކަށްވެސް ބަަލައިގަނެވޭފަދަ އެއްޗެއްސަަށް ވެއެވެ. ބަލިވެ ހާލު ދެރަވެފައިވާ މީހާއަށް ފަރުވާ ކުރުމުގައި ބޭނުން ކުރެވެނީ އެ މެޝިނަރީސް ތަކާއި އެ ބޭސްތަކެވެ. މިކަމުގައި ގުޅިފައި ވަނީ އިންސާނާގެ ފުރާނައިގެ ދިރުމެވެ. ދެން އެހެން ނަޒަރަކުން ދެކެވޭނަމަ، އިންސާނާގެ ނިމުންވެސް މެއެވެ!

ސިއްހީ ދާއިރާގެ ވާހަކަ ދައްކާއިރު މިއީ އިންސާނާގެ ދިރިހުރުމާއި ނެތި ދިޔުމާއި ގުޅިފައިވާ ވަރަށް ހައްސާސީ ކަމެކެވެ. އަހަރެމެން ބަލިވެގެން ޑަކްޓަރަށް ދައްކަމުއެވެ. ބައެއް ފަހަރަށް މީގެ ކުރިން ހަޔާތުގައި ދިމާވެސް ނުވާ، ކާކުކަން ނުވެސް އެނގޭ ޑަކްޓަރުންނަށް އެބަ ދައްކައެވެ. އެމީހުން ލިޔާ ބޭސްތަކެއް އެމީހުން ބުނި ގޮތަކަށް އަހަރެމެން އެބަ ކަމުއެވެ. އެމީހުންނަށް އަހަރެމެންގެ ފުރާނަ ދިނުމަށްފަހު އެމީހުނަށް އެބަ އިތުބާރު ކުރެވެއެވެ. ހަމަ އެކަނި ޑަކްޓަރުންނެއް ނޫނެވެ. ޑަކްޓަރުގެ ލިތުމުގެ މަތިން ބޭސް ދޫކުރާ ފާމަސިސްޓުވެސް ހަމަ އެފަދައެވެ. އެ މީހަކު ދިން ބޭހެއް އެމީހަކު ލިޔުނު އިރުޝާދެއްގެ މަތިން އެގޮތަކަށް އަހަރެމެން ކަނީ އަހަރެމެންގެ ފުރާނަ އެމީހުންނަށް ދީ ރަހުނުކޮށްގެންނެވެ. އެނދުމަތިކޮށްފިނަމަ ނަރުހުން އައިސް ގައިގެ އެކިތަންތަނަށް ކަށިކޮށްޕާ، ސީދާ ލޭގެ ތެރެއަށް އެކިކަހަލަ ބޭސް ދޭން އަހަރެމެންނަށް ރުހެވިގެން އޮންނައީ އެމީހުންނަށް ނުހަނު އިތުބާރު ކޮށްފައެވެ. ފަޅަން، ފަޅާ ކޮޓަރިއަށް ވަދެ ހިމޭނުން އޮންނަނީ ފަޅާ ޑަކްޓަރު، އަހަރެން މަރާނުލާނޭ ކަމަށް ޔަގީންކޮށްގެންނެވެ. ތައާރަފު ކުރާ ވެކްސިންތަކާއި ޒަމާނުއްސުރެ ޖަހަމުން އަންނަ ވެކްސިންތައް އަހަރެމެންގެ ހަށިގަނޑުގެ ތެރެއަށް ޖަހަނީ ޕަބްލިކް ހެލްތު އޮފިސަރުންނަށް ފުރިހަމަ އަށް އިތުބާރުކޮށްފައެވެ. އާދޭހެވެ! މުޅި ސިއްހީ ނިޒާމުގައި މި އޮތީ އިތުބާރެވެ. ނުދަންނަ މީހަކުވެސް ސިއްހީ ދާއިރާގެ ތެރެއިން އެ ދޭ ހިދުމަތްތަކަށް އަހަރެމެން އިތުބާރު ކުރެއެވެ. މިއީ މިއަދު އަހަރެމެން ވިސްނާލަންޖެހޭ ކަމެކެވެ. އެހެން ނަޒަރަކުންނެވެ!

ސިއްހީ ހިދުމަތުން މިއަދު ބޮޑު ވިޔަފާރި ފަށާ އެއިން ނަފާ ހޯދާ މީހުން ވަރަށްވެސް ގިނައެވެ. އޭގެ ެތެރޭގައި އިސްވެ ބުނިފަދައިން މަޝްހޫރު މަޤުބޫލު ކުންފުނިތައް ހިމެނެއެވެ. ސިއްހީ ދާއިރާއަށް އަހަރެމެން ފުރިހަމައަށް އިތުބާރު ކުރި ނަމަވެސް އަހަރެމެންނީ ވިޔަފާރިވެރިންނަށް އިތުބާރު ކުރާ ބައެއް ނޫނެވެ. އެހެނީ ގިނަ މީހުންނަނީ ވިޔަފާރިކުރާ އަދި ވިޔަފާރި ވެރިން ހަދާ މަކަރާއި ހީލަތް އެނގޭ މީހުން ކަމުގައި ވާތީއެވެ. ނަމަވެސް ސިއްހީ ދާއިރާގައި އެ ކުރާ ވިޔަފާރިތަކަށް، އެއީ ވިޔަފާރިތަކެއް ކަމުގައި އަހަރެމެންނަކަށް ނުދެކެވެއެވެ. އެހެނީ އިސްވެ ބުނެވުނު ފަދައިން ސިއްހީ ނިޒާމަކީ މުޅިންހެން އިތުބާރުގެ މައްޗަށް މަރުކަޒުވެފައިވާ ނިޒާމެކެވެ. ނުވަތަ ހިދުމަތެކެވެ. ވީއިރު، މި ހިދުމަތުގެ ތެރެއިން އަދި ވިޔަފާރި ކުރި ނަމަވެސް، މަކަރާއި ހީލަތް ހަދާފާނޭ ކަމަށް އަހަރެމެން އުންމީދެއްވެސް ނުކުރަމުއެވެ.

ކަންއޮތީ މިހެންނެވެ. ނަމަވެސް ދުނިގެ އަކީ ކެހިވެރިން ގިނަ ތަނެއްކަން އަބަދުވެސް އަހަރެމެން ހަނދާން ކުރަން ވާނެއެވެ. އާންމުކޮށް އެންމެނަށް ދެވޭ ބޭހެއްގައި ނުވަތަ ވެކްސިނެއްގައި އިންސާނީ ނަސްލު ހަލާކުކޮށްލުވާލާ ފަދަ ބިރުވެރި ނުރައްކާތެރި މާއްދާއެއް އޮވެދާނެ ކަމަަށް އަހަރެމެން އެކަކުވެސް ގަބޫލެއް ނުކުރާނަމެވެ. އެހެނީ އިސްވެ ދެންނެވިފަދައިން މިއީ ސިއްހީ ދާއިރާއެވެ. އިތުބާރާ ޔަގީންކަމެވެ.

މި ލިޔުމަކީ އެއްވެސް ހާލެއްގައި އަހަރެމެންގެ ތެރޭގައި ބިރުވެރިކަމެއް އަދި ހާސްކަމެއް އުފެއްދުމުގެ ނިޔަތުގައި ލިޔެވޭ ލިޔުމެއް ނޫނެވެ. މިއީ ކަން އޮތް ގޮތުގެ ވާހަކައެވެ. އަހަރެމެން ހޯދާ ލިބިގަންނަ ސިއްހީ ހިދުމަތްތަކުގައި (ބޭހާ އިންޖެކްޝަނާއި ވެކްސިން ހިމެނޭހެން) އަހަރެމެންގެ އިހްތިޔާރެއް ނޯވެއެވެ. މިދެންނެވީ އިންކާރު ކުރުމުގެ އިހްތިޔާރެއް ނޫނެވެ. އިންކާރު ކުރުމަކީ އޮތް އިހްތިޔާރެކެވެ. ނުވަތަ ބާރެކެވެ. މުޅިންވެސް ކޮންމެވެސް ބަޔަކަށް އިތުބާރު ކުރުން ނޫން ގޮތެއް އަހަރެމެންގެ ނެތެވެ. 

ވިސްނާލަ ބަލާށެވެ! އެފައިން އެންމެނަށް ދެވޭ ބޭހެއްގައި ނުވަތަ ވެކްސިނެއްގައި އިންސާނީ ނަސްލު ނެތި ކޮށްލުވާލާ ފަދަ މާއްދާއެއް ހުއްޓަސް އަހަރެމެންނަށް ކުރެވޭނޭ ކަމެއް އެބަ އޮތް ހެއްޔެވެ؟ ބަޔަކު ނުބުނާހާ ހިނދަކު އެނގޭނޭ ގޮތެއް އެބަ އޮތް ހެއްޔެވެ؟ ނޯންނާނެއެވެ. އެހެންކަމުން ސިއްހީ ނިޒާމު ވާން ޖެހޭނީ ވަރަށް ހަރުދަނާ ނިޒާމަކަށެވެ. މި ނިޒާމުގެ ތެރެއިން އިންސާނިއްޔަތު ހަލާކު ކޮށްލަން އެދޭ ބަޔަކަށް މިއީ ތަނަވަސް ފުރުސަތެކެވެ.

ކަން އޮތީ މިހެން ކަމުން، ސިއްހީ ދާއިރާ މުޅި ދުނިޔޭގައި ވެސް ވަނީ ވަރަށް ހަރުދަނާ ކަމާއެކު އިންތިޒާމު ކުރުވާފައެވެ. އެ ނިޒާމަށް އިންސާނުންގެ ފުރިހަމަ އިތުބާރާ ޔަގީންކަން ހޯދާފައެވެ. މިކަމުގައި ސިއްހީ ދާއިރާގެ ހުރިހާ ބައިވެރިންގެ ފުރިހަމަ އެއްބާރުލުން ބޭނުން ވެއެވެ. ހަމްދަރުދީ އާއި ހޭހަން ކުރުމުގެ ނަމާއި ކަމުގެ ތެރެއިން އިންސާނިއްޔަތަށް ދެރައެއް ގެއްލުމެއް ނުދެއްވާށެވެ. އާންމުންވެސް ހޭލާ ކަންކަމަށް ލޯ ހުޅުވިގެން ތިބޭށެވެ. މިއީ ބަވަނަވެފައިވާ ދުނިޔެ އެކެވެ. އިންސާނިއްޔަތުގެ ދެމި ހުރުމާއި ނެތިދިޔުން ގުޅިފައިވާ ސިއްހީ ނިޒާމާ މެދު އިތުބާރު އަބަދުވެސް ކުރުމުގެ ފުރުސަތު ދެއްވާށެވެ.