އިންސާނާ ދުނިޔެއަށް އައުމަށް މެދުވެރިވާ ސަބަބަކީ އެ އިންސާނެއްގެ މަންމަ އާއި ބައްޕައެވެ. އަދި އެ މަންމަ އާއި ބައްޕަ ދުނިޔެއަށް އައުމުގައިވެސް މެދުވެރި ކުރުވަނީ ހަމަ މަންމަ އަކާއި ބައްޕައެކެވެ. އެހެންކަމުން އަހަރެމެންގެ މައިންބަފައިންގެ މައިންބަފައިންނަށް އަހަރެމެން ކިޔާ އުޅެނީ މާމަ އާއި ކާފައެވެ. ކޮންމެ އިންސާނެއްގެވެސް ދެ މާމަ އަކާއި ދެ ކާފަ ހުންނާނެއެވެ. އާދޭހެވެ. އަހަރެމެންގެ މާމައިންނަކީ އަހަރެމެން ދެކެ އިންތިހާއަށް ލޯބިވާ ބައެކެވެ. އެކަން ހާމަކޮށްދޭ އެއް ކަމަކީ އަހަރެމެންގެ މުށުތެރެއަށް އެ މާމަ ބޮނޑިކޮށްލާ ފައިސާއެވެ.

މާމައިން އެމީހުންގެ މާމަ ދަރީން ދެކެ އިންތިހާއަށް ލޯބި ވާނެއެވެ. އަދި އެކި ގޮތް ގޮތުން އެ ލޯބި ފާޅުކޮށް ހާމަ ކުރާނެއެވެ. ފާޅުގައްޔާއި ސިއްރުގައެވެ. މާމަ އަކީ މާމަ ދަރިންނަށްޓަކައި ހެޔޮ ދުއާ ކުރާ ބައެކެވެ. އަސްލުގައި އަހަރެމެންގެ މައިންބަފައިންނަށް ވުރެ މާ ކުރިން އަހަރެމެންނަށްޓަކައި އަހަރެމެންގެ މާމައިން ވާނީ އެތައް ދުއާއެއް ކޮށްފައެވެ. މަންމަ އުޅޭހެން އަދި މާމަ ނޫޅުނެއްކަމަކު މާމަ އަކީ ހަމަ އަހަރެމެންގެ މަންމައިންނެވެ. މިއީ މާމައަށް އަހަރެމެން އަދާކުރަން ޖެހޭ ލޯބި ގުނަގުނައަށް އިތުރުކުރަނަ ޖެހޭ ސަބަބެކެވެ.

މާމައިންނަކީ އެމީހުންގެ އުމުރުގެ ބާކީ ބައި ހިތްހަމަ ޖެހޭ އުފާވެރި ދިރިއުޅުމެއް އުޅެން އެދޭނޭ ބައެކެވެ. ނަމަވެސް ހިތާމައަކީ މިއަދު އެ މަންޒަރު އެގޮތަށް ފެންނަން ނެތީމައެވެ. މިއަދު ގިނަ މާމައިންނަކީ "ނޯކިރީންނެވެ"! މިއީ އިންތިހާއަށް ހިތާމަ ހުރި ކަމެކެވެ. އުމުރުން ދުވަސްވެފައިވާ އެ މާމަ އަކީ މިއަދު ގޭތެރެ ކަހާ ސާފު ކުރާ މީހާއެވެ. ސައި ހަދާ ކައްކާ މީހާއެވެ. ދޮވެ އިސްތިރި ކުރާ މީހާއެވެ. ދަރިން ބަލަން ގޭގައި ވެސް އިންނަން މިއަދު ޖެހެނީ މާމައެވެ. ދަންނާށެވެ. ކުރިން ވެސް އެ މާމަ އުޅުނީ ހަމަ އެހެންނެވެ. މިއަދު މުސްކުޅި ވީ ދުވަހުގައިވެސް އެ މާމަ އެ އުޅެނީ އެހެންނެވެ. އާދޭހެވެ! ޝަކުވާއެއް އެ ދުލަކުން ނުކުރާނެއެވެ. އެހެނަސް އެ ހިތަށް އަސަރު ކުރާނެއެވެ. އެ މޫނުން އެ ހިތްދަތިކަމެއް ނުދައްކާނެއެވެ. އެހެނަސް އެ ލޮލުން ކަރުނަ އޮހޭނެއެވެ.

މާމައިންނަކީ އެމީހުންގެ މާމަދަރިން ދެކެ އިންތިހާއަށް ލޯބިވާ ބައެކެވެ. އެކަން އެ މާމަ ފިހާރައަކަށް ދާ ކޮންމެ ފަހަރަކު ފެންނާނެއެވެ. މާލެ ދާ ކޮންމެ ފަހަރަކު ފެންނާނެއެވެ. ރާއްޖެއިން ބޭރަށް ދާ ކޮންމެ ފަހަރަކު ފެންނާނެއެވެ. އެ މާމަ އަބަދުވެސް އުޅޭނީ މާމަ ދަރިންނަށް ދޭނެ ކޮންމެވެސް އެއްޗެއް ހޯދާށެވެ. ރަށު ބޯޓު މާލެ ފުރަންޏާ، މާލޭގައި އުޅޭ މާމަ ދަރިންނަށް ކޮންމެވެސް ހަދިޔާއެއް ފޮނުވާނެއެވެ. އެ މާމަ އުޅޭ ގޮތުން، އެ މާމަގެ އުފަން ދަރިންނަށްވުރެ، އެ މާމާގެ މާމަދަރިން ދެކެ ލޯބިވާލެއް ބޮޑޭވެސް ހީވާ ފަހަރުތައް އާދެއެވެ.

ދެން އޮތީ މާމަ ދޭ ހަދިޔާގެ ވާހަކައެވެ. މާމަ އަބަދުވެސް މާމަ ދަރިންނަށް ދޭނޭ ކޮންމެވެސް ހަދިޔާއެއް ގެންގުޅޭނެއެވެ. ކޮންމެވެސް ކޮތަޅެއްގައި މެޓާކޮޅެއް ގެންގުޅޭއެވެ. ކޮންމެވެސް ދަޅެއްގައި ބިސްކޯދުކޮޅެއް ގެންގުޅޭނެއެވެ. އެއްވެސް ހަދިޔާއެއް ދިނުމުގައި އަގަކަށް އެ މާމަ ނުބަލާނެއެވެ. ސީދާ ނަގުދު ފައިސާވެސް ދެނީއެވެ. މިއީ މާމައިންގެ ހަނަދާނުގައި އަދުގެ ގިނަ ޒުވާނުން ހުންނާނެ ހަނދާނެކެވެ. އެ މާމަ އަހަރެމެންގެ އަތުގެ މުށުތެރެއަށް އެ ބޮނޑިކޮށްލާ ފައިސާގެ ނޫޓުތަކެވެ. އެ ދޭކަން އެހެން މީހަކަށް ނޭނގޭނެއެވެ. ކޮންމެވެސް ވާހަކައެއް ބުނަން ނުވަތަ ކޮންމެވެސް އެއްޗެކޭ ބުނެ އެ މާމަގެ މާމަދަރިން މާމަގެ ކޮޓަރިއަށް ގެންދާނެއެވެ. ހަދާ ނުހަދާއެއް ނޭނގި، އަތުގެ މުށުތެރެއަށް އެ ބޮނޑިކޮށްލަނީ ހަދިޔާއެކެވެ. ދަރިފުޅު ސައެއްބޯލާށޭ ނުވަތަ ކޮންމެވެސް އެއްޗެއް ގަނެލާށޭ މަޑު މަޑުން ކަންފަތް ދޮށުގައި ބުނެލާނެއެވެ. ނުހިނގި ތަންމަތި ވެފައިވާ އޮންނަ އިރުވެސް ބާލީސް ދަށަށާއި އެނދުގެ ބެޑްޝީޓު ދަށަށް މި ފައިސާގެ ހަދިޔާތައް އެ މާމަ ހުންނަނީ ފޮރުވާފައެވެ. މާމައެއްގެ ހަނދާނުގައި މިއީ ފިލާ ނުދާނޭ ހަނދާނެކެވެ. ކޮންމެ މާމައެއްވެސް އެ މާމައެއްގެ މާމަދަރިންދެކެ އިންތިހާއަށް ލޯބިވާނެއެވެ.

އެ މާމަގެ މާމަދަރިއަކަށް އެ ދަރިއެއްގެ މައިންބަފައިން އެއްޗެކޭ ބުނެ ދެރަކޮށްލާ ކޮންމެ ފަހަރަކު އެ ދަރީގެ އެއްމެ ކައިރީގައި ހުންނަ އެކަކީ އެދަރީގެ މާމައެވެ. އެ މާމަ ބަލިވުމުން އެ މާމަގެ އެއްމެ ކައިރީގައި ހުރުމަށްވެސް އެ މާމަ އެދޭނީ ކޮންމެވެސް މާމަދަރިއެކެވެ. ޑަކްޓަރަށް ދާއިރުގައިވެސް މާމަދަރިއަކު ހުރުމަކީ އެ މާމަ ހިތްހަމަ ޖެހޭ ކަމެކެވެ. ދަންނާށެވެ. އަހަރެމެން އެއްމެ ތުއްތު އިރު، އަހަރެމެން ގޮވައިގެން ހޮސްޕިޓަލަށް ގޮސް ހެދީ އެ މާމައެވެ. ވާރޭ ވެހުނަސް އަވި ދިނަސް ނުދިނަސް ކުޑައެއްވެސް ހިފާނެއެވެ. މިއީ އަހަރެމެން އަބަދުމެ އެ މާމައަށްޓަކައި ޝުކުރުވެރިވާން ޖެހޭނެ ކަންކަމެވެ.

އާދޭހެވެ! މާމަ އަކީ އަހަރެމެންގެ މަންމައެއް ނޫނެވެ. އެހެނަސް އެއީ މާމައެވެ. މާމަ އަކީ ކާކު ހެއްޔެވެ؟ އެ މާމައަށް އަބަދުމެ އަހަރެމެން އިހްތިރާމާ ލޯބި ދޭން ޖެހޭނެއެވެ. އެ މާމައަށް ބުރައެއް ތަކުލީފެއް ދީގެން ނުވާނެއެވެ. އެ މާމަ ހިތްހަމަ ޖައްސައިދީ އުފާކޮށްދޭން ޖެހޭނެއެވެ. އެ މާމަ ދުނިޔޭގައި ނެތްނަމަ އެ މާމައަށްޓަކައި ހެޔޮ ދުއާ ކޮށްދޭން ވާނެއެވެ. އެ މާމަ އަހަރެމެންނަށްޓަކައި ކިހާ ދުއާއެއް ކުރި ހެއްޔެވެ؟ އެކަން އިނގޭ ހެއްޔެވެ؟