ޒަމާން މި ދަނީ ބަދަލުވަމުންނެވެ. ކަނޑި ބަޑީގެ ހަނގުރާމަތައް މި ދަނީ މަދުވަމުންނެވެ. ކުރެވޭހާވެސް ހަނގުރާމަ އަކީ ފިކުރީ ހަނގުރާމައެވެ. އިންސާނުންގެ ވިސްނުމާއި ފިކުރުގެ ތެރޭގައި ކުރާ ހަނގުރާމައެވެ. އެބައިމީހުން ގަބޫލުކުރާ ގަބޫލުކުރުންތަކަށް ފޯރުވާ ނުފޫޒާއި ބާރެވެ. އަގީދާތަކަށް އަރުވާ ލޮޅުންތަކާއި ލޮހުސާންތަކެވެ. މިއީ މިއަދު މުޅި ދުނިޔޭގައި ކުރާ ހަނގުރާމައެކެވެ. މިއީ އަހަރެމެން ކޮންމެ މީހަކުމެ ސަމާލުވާން ޖެހޭނޭ ކަމެކެވެ.

މީހުންގެ ވިސްނުމާއި ފިކުރުގެ ތެރެއިން ކުރާ ހަނގުރާމަތަކުގެ، ހަނގުރާމައިގެ މައިދާން ތަކަކީ ތައުލީމު ފޯރުކޮށްދޭ ތަންތަނާއި ވަސީލަތްތަކެވެ. ޝިކާރަ އަކަށްވަނީ ތައުލީމު އުގެނި ދަސްކުރާ ކުދިންނާ މީހުންނެވެ. އެހެންކަމުން އިންސާނާގެ ތައުލީމީ ހަޔާތުގެ ހަމަ ކޮންމެ މަރުހަލާއެއްގައިވެސް މިކަންކަމަށް ސަމާލުކަން ދޭން ޖެހޭނެއެވެ. ތައުލީމު އުގެނޭ ކުދިންނާއި އުގަންނައިދޭ އެދުރުންނާ މުދީރުންވެސް މިކަންކަމަށް ލޯ ހުޅުވިފައި، ތަންދޮރު ދަނެފައި ތިބެންވާނެއެވެ.

ބައެއްގެ ވިސްނުމަށް އަންނަ ބަދަލު ތަކަކީ އިއާދަ ކުރެވިދާން ފަސޭހަ ކަންކަމެއް ނޫނެވެ. އެއީ އެބައިމީހުން ގަބޫލުކުރާ ފިކުރުތަކުގެ ބާރު މުޅި އެބައިމީހުންގެ އުޅުމާއި ގުޅުމުގައި ވަކި ހިއްޕާލާނެތީއެވެ. މިކަމުގައި އޮތީ ސަމާލުވެ ތިބުމެވެ. ބެދޭމަޅިއެއް ނުފެންނާނެއެވެ. ފެންނާނީ ބެދިފައި ހުއްޓައެވެ. ދެން އެ މަޅިން އެމީހަކު ސަލާމަތްކުރުން ވާނީ ހިލަގަނޑެއް ކުރެން ޖަވާބެއް ދޭތޯ ސުވާލުކުރުން ފަދަ ކަމަކަށެވެ. ވީއިރު މިއީ ވަރަށް ނުރައްކާތެރި ކަމެކެވެ. ބަވަނަވެފައިވާ މި ދުނިޔޭގައި މިކަމުގެ ބިރުވެރިކަން އިހުނަށްވުރެ މާ ބޮޑެވެ.

އިންސާނާގެ ފިކުރާ ކުޅުމުގައި އެކި މީހުން އެކި ދާއިރާތަކުން މަސައްކަތް ކުރެއެވެ. އަދު އެއްމެ ބޮޑު ބިރުވެރިކަމެއް އޮތް ދިމާލަކީ އިސްލާމް ދީނުގެ ސާފު އަޤީދާއެވެ. އެއްބަޔަކު ހަރުކަށިކަމުގެ ފިކުރުން، ފިކުރާ ކުޅޭއިރު، އަނެއްބަޔަކު ދަނީ ލާދީނިއްޔަތުގެ ފިކުރުން، މުސްލިމުންގެ ފިކުރާ ކުޅެމުންނެވެ. މި ދެބައިމީހުންވެސް ކުރާ މި ފިކުރީ ހަނގުރާމައިގެ މައިދާނަކީ ތައުލީމީ ނިޒާމެވެ. ނުވަތަ ކިޔަވާ ކުދިންނާއި މީހުންގެ ކިޔެވުމުގެ ތެރެއިން އެބައިމީހުންގެ ވިސްނުމާ ހިޔާލާއި ފިކުރާއި ކުޅުމެވެ.

އާދޭހެވެ! ހިތާމަ އަކީ މިނުބައި ދެ ފިކުރުގެ އަސަރު މިއަދު މި ރާއްޖެއިން ފެންނަ ކަމެވެ. ހައްތަހާވެސް އުގެނުމުގައި ފިކުރަށް އައިސްފައި ހުރި ބަދަލެވެ. ކޮންމެހެން އެވެނި މިވެނި މީހެއްގެ އުޅުމުގައި ހުރި ނުބައި ނުލަފާ ކަމަކުން ނޫނެވެ. އެބައިމީހުންގެ ފިކުރުގައި އެ ފިކުރުތައް ހަރުލަމުން ދަނީ އެބައިމީހުންނަށް އެކަން އެނގުމަކާއި ނުލައެވެ. އެހެންކަމުން އެބައިމީހުންގެ ފިކުރު، އެފުށް މިފުށަށް ޖެހިފައި ހުއްޓަސް އެބައިމީހުންނަކަށް ރެއަކާ ނުލާނެއެވެ. ފިކުރީ ހަނގުރާމާގައި ބޮޑު ކާމިޔާބީއެއް ލިބޭ އެއް ސަބަބަކީ މިއީއެވެ.

މިއަދު ހޭލުންތެރި ކުރުމޭ ނުވަތަ ތަހުޒީބަށް ލޯހުޅުވުމޭ ބުނެ ރީތި ނަންނަމުގައި ދެވޭ ބައެއް މައުލޫމާތުތަކާއި ދަސްކޮށް އުގަންނައިދޭ ކަންކަމުގެ ތެރެއިންވެސް އިންސާނުންގެ ފިކުރާ ކުޅެއެވެ. މިނިވަންކަމުގެ ވާހަކަ ދައްކާ ބައެއް މީހުން، އެމީހުންގެ ތަގުރީރު ތަކުގައި އޮތިއްޔާ އޮތް ކަމަކުން އިންސާނުންނަށް މިނިވަންކަން ލިބެން ޖެހޭނޭ ކަމަށް، ނިކަން މޮޅުކޮށް މީސްތަކުންނަށް ވިސްނައިދޭން އުޅެއެވެ. ހިތާމައަކީ އެފަދަ ނުބައި އަގީދާތައް މުސްލިމުންނަށް ގަބޫލު ކުރެވުމެވެ. އިންސާނީ ހައްގުތަކުގެ ވާހަކަ ދައްކާ ބައެއް މީހުންގެ "މޮޅު" ވާހަކަ ދެއްކުންތަކުގެ ސަބަބުން ބައެއް މުސްލިމުންނަށް، އިސްލާމްދީނާ މެދު ހިތްހަމަނުޖެހުން އުފެދެއެވެ. އެހެނީ ބޮޑެތި ފާފަތަކަށް އިސްލާމް ދީނުގައި ދެވިފައިވާ އަދަބު ތަކަކީ ލާއިންސާނީ އަނިޔާތަކެއް ކަމަށް އެބައިމީހުން ވިސްނައިދޭތީއެވެ. މިފަދަ ކިތައްމެ ގޮތަކުން އިސްލާމް ދީނުގެ ސާފު އަޤީދާ އާއި ދުރަށް، މުސްލިމުން ދުރު ކުރުވަމުން ދަނީ ފިކުރީ ބޮޑު ހަނގުރާމައެއްގެ ތެރެއިންނެވެ.

ދީން ކިޔަވައިގެން ތިބޭ ބައެއް ޢިލްމުވެރިން، މީސްތަކުންނަށް ދީން އުގަންނައިދިނުމުގައި ހަރުކަށިކަމުގެ ރަހަ ލައްވައެވެ. އެކަކުގެ ތެރެއިން އެބައިމީހުންގެ އަޤީދާގައި ހަރުކަށިކަން އަށަގަނެގެން ދެއެވެ. އެއާއި އެކު މެދުމިނުގެ މި ދީނުގެ މެދުމިން ވެއްޔާ މޮޑެވިގެން ދެއެވެ. މިފަދަ ހަރުކަށި ފިކުރުތަކުގެ ތެރެއިން ތަފާތު ކުދި ކުދި ކަންކަމުގައި ހަރުކަށިކަން އިސްކުރަން ވިސްނައި ދެއެވެ. އެފަދ ކުދިކުދި ކަންކަމުން ފެށިގެންގޮސް އެއްމެ ފަހުން ޖިހާދު ކުރުމުގެ (ނުހައްގު ގޮތުގައި) ފިކުރުވެސް އާލާ ކުރުވަމުން ފައްކާ ކުރުވަމުން ދެއެވެ.

ލާދީނީ މީހުންގެ ފިކުރީ ހަނގުރާމަ އެބައިމީހުން ކާމިޔާބު ކުރަމުންދާއިރު، ހަރުކަށި މީހުންވެސް އެބައިމީހުންގެ ފިކުރީ ހަނގުރާމަ ކާމިޔާބު ކުރެއެވެ. ރީތި، ފަށުއި، މޮޅު، ފައްކާ، އަދި ތަހުޒީބީ ތައުލީމީ ނިޒާމެއްގެ ތެރެއިން ލާދީނީ ފިކުރު ބަޔަކު ފަތުރާއިރު، ދީނީ ތައުލީމުގެ ނަމުގައި ބަޔަކު ހަރުކަށި ފިކުރު އެބަ ފަތުރައެވެ. މިކަންކަމުގެ ނަތީޖާ އަކަށް ވަނީ ބޮޑެތި ލޭ އޮހޮރުވުންތަކާއި ނާމާން ބިރުވެރި މުޖުތަމުތަކެއް އުފަންވުމެވެ. ނުކިޔަމަންތެރި ދަރިންތަކެއް ބޮޑެތިވަމުން ދިޔުމެވެ.

އާދޭހެވެ! މިއީ ދުނިޔޭގެ ހާލަތެވެ. ދިވެހިންވެސް މި ތިބީ މި ދުނިޔޭގައެވެ. އަހަރެމެން ދިވެހިންނަށްވެސް ފިކުރީ ހަނގުރާމައިގެ އަސަރު އެބަ ފޯރައެވެ. މިކަންކަމުގައި އެއްމެ ބޮޑު ސަމާލުކަމެއް ދޭންވީ ތައުލީމީ ނިޒާމަށެވެ. އެކި ގޮތްގޮތުން، ތައުލީމީ ނިޒާމަށް އެކި ދިމަ ދިމާލުން އަންނަ ނުފޫޒުތަކުން ތައުލީމީ ނިޒާމު ޠާހިރު ކުރަން ވާނެއެވެ. އިސްލާމީ ރިވެތި އުސޫލުގެ މަތީ، މެދުމިނުގެ ހަމައެއްގައި ފައްކާ ކުރާ ތައުލީމީ ނިޒާމަކަށް އަހަރެމެންގެ މި ތައުލީމީ ނިޒާމު ހަދަން އެބަ ޖެހެއެވެ. މިކަމުގައި އޮތީ ހޭލާ ތިބުމެވެ. މުޅި ގައުމެވެ. ވަކި މީހެއް ނޫނެވެ. މިކަމުގައި އެއްވެސް އަތަކަށް ދޫ ދީފިނަމަ، ހަަމަ ނުޖެހުން ގައުމުގައި އުފަންވާނެއެވެ. ޒަމާންތަކަކަށްފަހު، އަމާންކަމޭ މި ކިޔާ ލަފުޒުވެސް ދިވެހިންގެ ވަޠަނުން ފުހެވިގެން ހިނގައިދާނެއެވެ.