ދިރިއުޅުމުގެ ފެންވަރު އެކި މީހުންގެ ތަފާތުވާނެއެވެ. އެކި މީހުން އުޅެން ގަސްތުކުރާނީވެސް ތަފާތު ދިރިއުޅުމެކެވެ. ދިރިއުޅުމުގެ ފެންވަރާމެދު ޝަކުވާކުރުމެއް އެއްވެސް މީހަކަށް ލިބިގެނެއް ނުވެއެވެ. އޮތީ ހުރި ފެންވަރަކުން އަބުރުވެރި ދިރިއުޅުމެއް އުޅުމެވެ. ނަމަވެސް އުފާވެރި ހިތްހަމަޖެހޭ ދިރިއުޅުމެއް އުޅުމަކީ ހަމަ ކޮންމެ މީހަކުވެސް ބޭނުންވާނެ ކަމެކެވެ. ދުނިޔޭގެ އެކި މަންޒިލްތަކަށް އުފާކޮށްލަން ދިއުމުގެ އުންމީދަކީވެސް ހަމަ ކޮންމެ މީހަކަށްމެ ކުރެވިދާނެ އުންމީދެއްވެސް މެއެވެ.

ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހާލަތަށް ބަލާލަނަމަވެސް ކަން އޮތީ މިހެންނެވެ. އެކި މީހުންގެ ދިރިއުޅުމުގެ ފެންވަރު ތަފާތެވެ. ތަފާތުވާންވެސް ޖެހޭނެއެވެ. އެކަމުގައި މައްސަލައެއް ނެތެވެ. ސިޔާސީ މީހުންނާ ދައުލަތާއި ސަރުކާރުގެ ވެރިންނާ ބައިނަލްއަގުވާމީ ޖަމުއިއްޔާ ޖަމާއަތްތަކުގެ މީހުންވެސް އަބަދުމެ ވަކާލުކުރާ އެއް ކަމަކީ މުއްސަނދިންނާއި ފަގީރުންގެ ފަރަގު ކުޑަކުރާ ވާހަކައެވެ. ނަމަވެސް މި ދިވެހި ރާއްޖޭގައި މި ފަރަގު އޮތީ އިންތިހާއަށް ބޮޑުކޮށެވެ. މިއީ އާދަވެ ގިނަ ބަޔަކު ދައްކާ ވާހަކަ އަކަށް ނުވާތީ މިއީ ފެނުން ތިލަވެ އުދަވާ ވާހަކަތަކެއް ނޫނެވެ.

އިސްވެ ބުނެވުނުފަދައިން އުފާވެރިކަމާ ހިތްހަމަ ޖެހުމާއި އެކު ދިރިއުޅެވި، ދުނިޔޭގެ ބައެއް ގައުމުތަކަށް ޒިޔާރަތްކޮށްލާ ހެދުމަކީ ބައެއް ދިވެހިންގެވެސް އުންމީދެކެވެ. ހުވަފެނެކެވެ. ނަމަވެސް އެބައިމީހުންގެ ހާލަތު އެކަންކަމަށް ތަން ނުދިނުމުގެ ސަބަބުން އެފަދަ ދިރިއުޅުމެއް ތަޖުރިބާ ނުކުރެވޭ އެތައް ބަޔަކު މި ރާއްޖޭގައި އެބަ އުޅެއެވެ. ލިބޭ އާމްދަނީ އިން ދެކޮޅު ނުޖެހޭ މީހުންވެސް މަދެއް ނޫނެވެ. ކުރާ ބުރަ މަސައްކަތުން ލިބޭ އާމްދަނީ ކިރިޔާ ދެކޮޅު ޖެއްސޭ މީހުން މިއީ ދިވެހިންގެ ތެރޭގައި ގިނަ ބައެކެވެ. އަދި ދެކޮޅު ޖައްސާ، ކުޑަ މިންވަރެއް ފަހަށް ރައްކާކުރާ މީހުންނަކީވެސް އުޅޭ ބައެކެވެ. ލިބޭ އާމްދަނީ ގިނަކަމާއި އެކު އެއަށް ހަދާނޭ ގޮތެއް ނޭނގިގެން އުޅޭ ދިވެހިންނަކީވެސް ދިވެހިންގެ ތެރޭގައި މަދުބައެއް ނޫނެވެ.

އިސްވެ މިފާހަގަ ކުރެވުނީ ދިވެހިންގެ ތެރޭގައި ދިރިއުޅޭ އެކި ދަރަޖަ ދަރަޖައިގެ އެކި ފެންވަރުގެ މީހުންނެވެ. ކޮންމެ މީހަކުވެސް އެމީހެއްގެ ދަރަޖައިން ނުވަތަ އެމީހެއްގެ ފެންވަރުން ހިތްހަމަޖެހުމާ އުފާވެރިކަން ހޯދާ މީހެކެވެ. އާދޭހެވެ! ލިބޭ އާމްދަނީގެ ގިނަ ކަމާއި އެކު ތަނަވަސް ދިރިއުޅުމެއްގައި އުޅެނީ އަޅުގަނޑުމެންގެ ތެރެއިން ވަކި ބައެކެވެ. އެއްބަޔަކު ދެކޭ ގޮތުގައި އެއީ އެބައިމީހުންގެ ބުރަ މަސައްކަތުގެ ނަތީޖާއެވެ. އަނެއްބަޔަކު ގަބޫލުކުރާ ގޮތުގައި އެއީ އެބައިމީހުންގެ ނަސީބެވެ. މިކަމުގައި މި ދެގޮތަކީވެސް ހަމަ ވެދާނޭ ގޮތްތަކެކެވެ.

ދިރިއުޅުމުގެ ފެންވަރުގެ ފަރަގު ބޮޑުކަން ހާމަވަނީ ހިސާބަކަށް މިކަމަށް ވިސްނާލުމުންނެވެ. އެއީ ދިވެހިންގެ އެއްބައި މީހުންނީ ބޭރުގައުމުތަކުގެ ދަފްތަރުގައި ޖެހިގެން އުޅޭ މީހުންނެވެ. ބޭރުގައުމުތަކުގެ ޕާސްޕޯޓު ހޯދައިގެން އުޅޭ މީހުންނެވެ. އިރު އިރުކޮޅާ ބޭރު ގައުމުތަކަށް ގޮސް އުޅޭ މީހުންނެވެ. މަޖާކޮށްލާ ތަންތަން ބަލާލާށެވެ. ގޮސް އުޅެނީ އާދައިގެ ތަރައްގީވަމުންދާ ގައުމުތަކަކަށް ނޫނެވެ. ދަނީ ތަރައްގީވެ ނިމިފައިތިބިކަމަށް ބުނާ ގައުމުތަކަށެވެ. ގޮސް އުޅެނީ އަރާމާ ލައްޒަތުގައެވެ. ތަރީގެ އަދަދުން އެންމެ ގިނަ ތަރި ޖެހި ކޮޓަރިތަކުގައެވެ. އިއްޒަތުގައެވެ. އެއީ އެބައިމީހުންގެ އާއްމު ދިރިއުޅުމެވެ. އެއީވެސް ހަމަ ދިވެހިންނެވެ.

ދެން އޮތީ ރަށްރަށުގައި އުޅޭ އާއިލާތަކުގެ ވާހަކައެވެ. އެއްބައި މީހުންނީ ޗުއްޓީގައި މާލެ ދާނޭ ތަނަވަސްކަން ވެސް ނެތް މީހުންނެވެ. މި ކިޔަނީ މި ރާއްޖޭގެ ވެރިކަން ކުރާ ރަށަށް ގޮސް އުޅޭނޭ ތަނަވަސްކަން ނެތް މި ރާއްޖޭގެ ރައްޔިތުންގެ ވާހަކައެވެ. ދިވެހިންގެ ވާހަކައެވެ. އަނެއްބަޔަކީ ޗުއްޓީއަށް މާލެ ދެވުނެއް ކަމަކު، އަސާސީ ކަންކަމުގައި ބޭރު ގައުމަކަށް ދާންވެސް ދަތިވާ މީހުންނެވެ. މި ދައްކަނީ އިސްވެ ބުނެވުނު މީހުން ގޮސް އުޅޭ ގައުމުތަކުގެ ވާހަކައެއް ނޫނެވެ. މި ދައްކަނީ އަވައްޓެރި އިންޑިޔާއަށްވެސް ގޮސްނުލެވޭ ވާހަކައެވެ. ދެވޭނޭ ތަނަވަސްކަން ނެތީމައެވެ. ލިބޭ އާމްދަނީގައި އެހާ ތަނަވަސްކަން ނުހުންނާތީއެވެ.

އަނެއްބަޔަކީ ލިބޭ އާމްދަނީ ކުޑަމިންވަރެއް ފަހަށް ރައްކާކުރަމުން، އަސާސީ ބޭނުންތަކަށް މަދުމަދުން ނަމަވެސް ރާއްޖެއިން ބޭރަށް ގޮސްލާ އުޅޭ މީހުންނެވެ. އަނެއްކާވެސް މި ދައްކަނީ ތަރައްގީވެ ނިމިފައިތިބި ގައުމުތަކުގެ ވާހަކައެއް ނޫނެވެ. އަވައްޓެރި އިންޑިޔާއާއި ސްރީލަންކާ ފަދަ ގައުމުތަކުގެ ވާހަކައެވެ.

އާދޭހެވެ! ދިރިއުޅުމުގެ ފެންވަރުގައި ފަގީރުންނާއި ތަނަވަސްކަމުގައި ބޮޑެތު ސާދާގަރުން މި ރާއްޖޭގައި އުޅެއެވެ. މި ފަރަގު އިންތިހާއަށް ބޮޑެވެ. ސާދާގަރުންގެ ގޮތުގައި އުޅެނީ ވަކި ބައެކެވެ. ދެރަ މީހާ އާއި އޭނާއަށް ނިސްބަތްވާ މީހުން ދެންވެސް ވާން އޮތީ ހަމަ ދެރައެވެ. ގަދަ މީހާ އާއި އޭނާއަށް ނިސްބަތްވާ މީހުން ދެންވެސް ވާން އޮތީ ހަމަ ގަދައެވެ. މިފެންނަނީ މުއްސަނދިކަމާ ފަގީރު ކަމުގެ ފަރަގު ބޮޑުވާނެ ސަބަބުތަކެވެ. އެހެންކަމުން މިއީ ވިސްނާލުން މުހިއްމު ކަމެކެވެ. ސިޔަސީ ގޮތުން އަލި އަޅުވާލާ ވާހަކަ ދައްކަން ޖެހޭ އިޖްތިމާއީ އަދި އިގްތިޞާދީ މައްސަލައެކެވެ. އެއްބަޔަކަށް މިއުޅެނީ މާލެ ވެސް ނުދެވުގެންނެވެ. އަނެއްބަޔަކު މުޅި ދުނިޔޭގައި އުދުހެނީއެވެ!